улюбі́цца, улюблюся, улюбішся, улюбіцца; зак.
Закахацца ў каго‑н. [Люднікаў:] Дык чаго ты плакала, можа, улюбілася ў каго? [Ніна:] Я не ўлюбілася. Кучар. // Захапіцца чым‑н., паддацца хараству чаго‑н. Улюбіцца ў кнігі. □ Ленінград! Я ўлюбіўся ў тваю прыгажосць! Ставер. Але мы, улюбіўшыся насмерць у шляхі, пракладзеныя ў заўтра, навучылі песню разумець, што ў змаганні і загінуць варта. Таўлай.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
урага́н, ‑у, м.
1. Вецер разбуральнай сілы, моцная бура. Пачаўся ў лесе Ураган. Дрыжыць, хістаецца будан. Дзеружынскі. / у вобразным ужыв. А вогненны ўраган усё грымеў і грымеў. Мележ.
2. перан.; чаго. Пра вялікую сілу, імклівасць руху, хуткасць ажыццяўлення чаго‑н. Ураган вайны бушаваў над нашай краінай. «Маладосць».
3. у знач. прысл. урага́нам. Вельмі хутка, імкліва. Пранесціся ўраганам. Наляцець ураганам.
[Фр. ouragán.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ускруці́ць, ‑кручу, ‑круціш, ‑круціць; зак.
Разм.
1. каго. Падняць вельмі рана. [Волька:] — Дзяўчыну без пары ўскруціў. Калі яшчэ ў школу, хай бы спала. Пташнікаў.
2. звычайна безас. каго. Узбударажыць, вывесці са спакою. [Жонка:] — То чаго гэта цябе ўскруціла? Якое ліха яшчэ, чаго ты? Галавач.
3. што. Закруціць, узняць (пыл, пясок і пад.). Часам вецер засвішча, Ускруціць і попел і чад. Куляшоў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
характарызава́ць, ‑зую, ‑зуеш, ‑зуе; зак. і незак., каго-што.
1. Даць (даваць) характарыстыку каму‑, чаму‑н., вызначыць (вызначаць) адметныя рысы, асаблівасці каго‑, чаго‑н. [Намеснік дырэктара:] — Мне цябе характарызавалі з самага лепшага боку. Грамовіч. — Яна ў цябе, як ведзьма, — характарызаваў Рыгор Петрусю яго гаспадыню. Гартны.
2. Выявіць (выяўляць) адметную рысу, асаблівасць каго‑, чаго‑н. Нашу [беларускую] раннюю прозу.. характарызуе глыбокая дэмакратычнасць. Пшыркоў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
хітраспляце́нне, ‑я, н.
1. Складанае вычварнае перапляценне чаго‑н. Хітраспляценне арнаментаў. // перан. Пра складанае перапляценне якіх‑н. фактаў, падзей. А я, біты, цёрты, не веру ў такое хітраспляценне інтрыг. Шамякін.
2. Складаная будова, развіццё, падача чаго‑н. (сюжэта, думак, ідэй і пад.). Пісьменнік імкнецца зацікавіць чытача не хітраспляценнямі сюжэта, а ўвагай да духоўнага свету гераіні. Шкраба.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
мы́йшчык, ‑а, м.
Рабочы, які займаецца мыццём чаго‑н. Загнаўшы машыну на цэментавы пятачок, Міхась пазіраў, як мыйшчык паварочваў гумавы шланг. Б. Стральцоў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
мязга́, ‑і, ж.
1. Мяккая частка дрэва паміж карой і драўнінай.
2. Маса, якая ўтвараецца пасля таўчэння, расцірання чаго‑н.; жамерыны. Бульбяная мязга.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
навадні́ць, ‑вадню, ‑вадніш, ‑вадніць; зак., што.
Запоўніць вельмі вялікай колькасцю каго‑, чаго‑н. Лагер наваднілі ўзброеныя патрулі, аб’явілі яго на ваенным становішчы. Машара.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
навярзці́ і наве́рзці, ‑вярзу, ‑вярзеш, ‑вярзе; ‑вярзём, ‑верзяце; пр. навёрз, ‑вярзла і ‑верзла, ‑вярзло і ‑верзла; зак., чаго.
Разм. Нагаварыць недарэчнасцей, бязглуздзіцы, лухты.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
назубі́ць, ‑зублю, ‑зубіш, ‑зубіць; зак., што і чаго.
Спец. Навастрыць, наразаючы або насякаючы зубцы. Натачы, кавалёк, Вострым-востра сярпок, Адпусці, назубі, загартуй. Купала.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)