ве́чар, ‑а; мн. вечары, ‑оў; м.
1. Час сутак ад канца дня да надыходу ночы. Зімовы вечар. Цёплы вечар. Дзень схіліўся к вечару. □ Пад вечар шэрыя хмаркі ўсё ж такі сабраліся ў адну і затулілі ўсё неба. Маўр.
2. Грамадскі вячэрні сход, прысвечаны якой‑н. лаце, падзеі і пад. Урачысты вечар. Выпускны вечар. // Вячэрняе прадстаўленне, паказ, які складаецца з асобных нумароў. Вечар балета. Літаратурны вечар. Вечар мастацкай самадзейнасці. // Вечарынка. Вечар танцаў. Вечар адпачынку.
•••
Абы дзень да вечара гл. дзень.
Добры вечар! — прывітальныя словы пры сустрэчы з кім‑н. або пры ўваходзе ў дом да каго‑н. вечарам.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
учара́шні, ‑яя, ‑яе.
1. Які адбыўся, утварыўся, зроблены і г. д. учора. Кожны сённяшні дзень нясе ў сабе крупінку дня ўчарашняга. «Маладосць». Пасля ўчарашняга дажджу сонца паднялося вясёлае, іскрыстае, лес нібы памаладзеў, і вярнулася галасістая, зычная вясна. Новікаў. // Які быў нядаўна, у недалёкім мінулым. Учарашні баявы таварыш — начальнік штаба атрада — стаў мужам Марусі. Брыль.
2. у знач. наз. учара́шняе, ‑яга, н. Тое, што было ўчора, у недалёкім мінулым. Ці таму, што ўдалося часткова адпомсціць Бубновіч за ўчарашняе, ці таму, што з ім ішла Аня, Косця адчуў сябе вальней. Карпюк.
•••
Учарашні дзень гл. дзень.
Шукаць учарашняга дня гл. шукаць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
поля́рный в разн. знач. паля́рны;
поля́рные интере́сы перен. паля́рныя інтарэ́сы;
поля́рный круг паля́рны круг;
поля́рный день паля́рны дзень; астр. поля́рная звезда́ Паля́рная зо́рка.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
промаринова́ть сов., прям., перен. прамарынава́ць;
це́лый день промаринова́ть грибы́ цэ́лы дзень прамарынава́ць грыбы́;
промаринова́ть де́ло це́лый год перен., разг. прамарынава́ць спра́ву цэ́лы год;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
Бабі́ны ’вячэра на хрэсьбінах, на якой ядуць кашу бабіну курыцу’ (Нас., Бяльк.), бабі́нкі ’пачастунак, гулянка, якая спраўляецца бацькамі з выпадку нараджэння дзіцяці’ (Шат., Янк. Мат.). Утварэнне ад ба́ба ’баба-павітуха’. Параўн. рус. баби́ны ’тс’, укр. баби́ни ’другі дзень каляд’. Этнаграфічны каментарый гл. СРНГ, 2, 20, і Даль.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
вы́ручыць сов., в разн. знач. вы́ручить;
в. з бяды́ — вы́ручить из беды́;
в. у дзень сто рублёў — вы́ручить в день сто рубле́й
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
светлавы́ светово́й;
~вы́я з’я́вы — световы́е явле́ния;
с. сігна́л — светово́й сигна́л;
~ва́я шчы́ліна — светова́я щель;
~ва́я рэкла́ма — светова́я рекла́ма;
○ с. дзень — светово́й день
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
табе́ мест., в дат., предл. п. тебе́; см. ты;
◊ вось т., ба́бка, і Ю́р’еў дзень — погов. вот тебе́, ба́бушка, и Ю́рьев день
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
адсіга́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак.
Разм. Прайсці. [Бацька:] — За невялікім шчупачком .. [спінінгіст], небарака, вёрст сорак за дзень адсігае, ды разоў сто ў ваду нырае, ратуючы свой апарат. Шашкоў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
заво́зны, ‑ая, ‑ае.
1. Завезены адкуль‑н.; прывазны. Завознае насенне.
2. Які мае адносіны да завозу (у 2 знач.); з вялікім завозам. Завозны дзень на млыне.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)