Verbum

ліквіда́цыя, ‑і, ж.

1. Спыненне дзейнасці (прадпрыемства, установы і пад.). Ліквідацыя трэста.

2. Спыненне існавання каго‑, чаго‑н. Ліквідацыя недахопаў. Ліквідацыя кулацтва як класа. □ Капітана Сяргея Чарнышова раніла ў апошні дзень ліквідацыі Сталінградскай груп[оў]кі. Шамякін.

[Н.-лац. liquidation.]

нано́с, ‑у, м.

1. Дзеянне паводле дзеясл. нанесці (у 2 знач.).

2. Пласт зямлі, пяску, снегу і пад., нанесены вадой, лёдам, ветрам. Снежныя наносы. □ Сцежка вяла праз густы лазняк, што парве на пясчаных наносах. Шамякін.

на́рты, ‑аў; адз. нарта, ‑ы, ДМ ‑рце, ж.

Доўгія, вузкія сані ў народаў Поўначы для язды на сабаках або аленях. Алені прыпыніліся, чалавек на партах стаў на калені і глядзеў у мой бок. Шамякін.

настро́йка, ‑і, ДМ ‑стройцы, ж.

1. Дзеянне паводле дзеясл. настроіць (у 1, 2 знач.).

2. Механізм, які прызначаны для настройвання машын, апаратаў, прылад. Майбарада спыніўся каля .. [радыёпрыёмніка], пяшчотна пакратаў бліскучыя ручкі рэгулятараў настройкі, уздыхнуў. Шамякін.

ніво́дзін, ніводнага, займ. адмоўны.

Тое, што і ніводны. Было ціха, не варушыўся ніводзін лісток на ігрушы. Шамякін. Ужо без Волькі не абыходзіўся ніводзін сход: крыху па абавязку — што камсамолка, а болей па сваёй ахвоце. Калюга.

няёмкасць, ‑і, ж.

Уласцівасць няёмкага. Я яшчэ раз адчуў няёмкасць, што не меў з сабой ніякіх гасцінцаў. Ермаловіч. Мікалай зразумеў гэтае: «Эх вы» і яму зрабілася сорамна. Ён дагнаў [Насцю] і паспрабаваў згладзіць няёмкасць жартам. Шамякін.

паўцёмны, ‑ая, ‑ае.

Слаба, недастаткова асветлены. У доўгім паўцёмным калідоры на ложках ляжалі хворыя. Шамякін. Сабакарня ўнутры была паўцёмнай, з вузкімі акенцамі. Каля паўсотні сабак розных парод і масцей ляжалі і хадзілі па загарадках. Караткевіч.

педа́нт, ‑а, М ‑нце, м.

Той, хто залішне строга прытрымліваецца дробязных, фармальных запатрабаванняў у чым‑н.; фармаліст, букваед. Нават Гукан, сам педант у жыцці і рабоце, здзіўляўся, адкуль у гэтага вясковага хлопца такая звышакуратнасць. Шамякін.

[Ад іт. pedante — педагог, настаўнік.]

перасмыкну́цца, ‑нуся, ‑нешся, ‑нецца; ‑нёмся, ‑няцеся; зак.

Разм. Зрабіць сутаргавы, нервовы рух; сутаргава перакрывіцца. Плечы ў маці перасмыкнуліся, як ад нечаканага дотыку халоднага. Шамякін. Перад вачыма дзяўчыны заскакалі нейкія кругі, твар яе балюча перасмыкнуўся. Гамолка.

пу́льман, ‑а, м.

Тып вялікага пасажырскага або таварнага вагона. Нінка спынілася і глядзела, як унізе ішоў доўгі таварны састаў. Маленькія вагоны з чырвонымі дахамі, доўгія пульманы з белымі люкамі, пляцоўкі з трактарамі, з лесам. Шамякін.

[Ад уласн. імя.]