забудава́ць, ‑дую, ‑дуеш, ‑дуе; зак., што.
Заняць пад будынкі які‑н. участак зямлі. Гэта была прыгожая мясціна, якую Каспар забудаваў пасля вызвалення ад немцаў. Броўка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
кава́льства, ‑а, н.
Рамяство, занятак каваля. [Каваль] не толькі займаўся кавальствам. У яго быў дробны кавалак зямлі, на якім льга было пратрымаць каня і карову. Чорны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
камлы́га, ‑і, ДМ ‑лызе, ж.
Вялікі бясформенны кусок, абломак якой‑н. цвёрдай масы. Раскідаючы ў бакі камлыгі сплюшчанай дарожкай зямлі,.. паволі паўзлі танкі. Стаховіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
многапляме́нны, ‑ая, ‑ае.
Які складаецца з многіх, з розных плямён. І гонар шырыцца ў вяках Тваіх сыноў, тваёй зямлі, Ардэнаносная дачка Многаплямённае сям’і. А. Александровіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
паляга́нне, ‑я, н.
Спец. Прыгібанне, схіленне травяністых раслін да зямлі. У разрэджаных шырокарадковых пасевах небяспека палягання раслін значна змяншаецца ў параўнанні з густым павевам. «Беларусь».
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
панагіна́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., што.
Нагнуць, нахіліць усё, многае. Усё балота ўкрыла раса — кроплі такія важкія, што аж панагіналі да самай зямлі травінкі. Сачанка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
паўто́йваць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., каго-што.
Утаіць усё, многае або ўсіх, многіх. [Тодар:] — Старшыня сельсавета гаварыў, што шмат зямлі ды жывёлы ад падатку паўтойвалі. Крапіва.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
пахво́стваць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; незак., каго-што і без дап.
Разм. Час ад часу, злёгку хвастаць. Пахвостваць коней пугай. □ Я[д]лаўцовым пугаўём .. [Мікалай] пахвостваў па зямлі. Чорны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Паме́р ’велічыня чаго-н. у адным або некалькіх вымярэннях; ступень, развіцця, велічыня, маштаб якой-н. з’явы, здарэння і г. д.’ (ТСБМ), ’плата натурай за памол’ (ТС, Мат. Гом.), паме́ра ’вымярэнне зямлі’ (Нас., Гарэц.). Укр. помі́р ’вымярэнне зямлі’, польск. pomiar ’вымярэнне, абмер, прамер’, чэш. poměr ’адносіны’, славац. pomer ’адносіны; сувязь’, серб.-харв. pómer ’зрушэнне, ссоўванне’. Аддзеяслоўны дэрыват ад памерыць < мерыць (гл.). З прычыны розніцы ў семантыцы, відаць, самастойныя ўтварэнні ў розных славянскіх мовах.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Капя́к 1 ’насып зямлі’ (Нас. Доп.), параўн. бел. капец (гл.) з іншым фармантам, да капаць (гл.).
Капя́к 2 ’невялікі стажок сена’ (З нар. сл.). Да капа́ (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)