умяшча́льны, ‑ая, ‑ае.
1. Здольны ўмясціць вялікую колькасць каго‑, чаго‑н.; ёмісты. Умяшчальны зал. Умяшчальны чамадан. □ Запасяць .. [лясныя мышы] таксама арэхі, насенне клёна, вяза, ягады, але асабліва любяць арэшкі ліпы, набіваючы імі даверху даволі ўмяшчальныя дуплы. Самусенка.
2. Які можа ўмясціцца.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
бі́сер, ‑у, м., зб.
Дробныя каляровыя шкляныя або металічныя пацеркі, якія ўжываюцца для расшыўкі адзення з мэтай упрыгожання. Паставіўшы чамадан на крэсла і ўрачыста адчыніўшы яго, Міхал выняў вязаную шарсцяную кофтачку, вышытую бісерам. Карпаў.
•••
Сыпаць бісер перад свіннямі гл. сыпаць.
[Араб. busr.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
стэрэатруба́, ‑ы; мн. ‑трубы, ‑труб; ж.
Артылерыйскі аптычны прыбор для назірання за цэлямі і вымярэння вуглоў. [Маскоўскі] неафіцыйны ад’ютант .. афіцэра разведкі Канатнікава .. дбайна сочыць, каб не прапаў вялікі скураны чамадан капітана і скрынка са стэрэатрубамі, біноклямі, якія належаць узводу першай разведкі. Навуменка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
улажы́цца, улажуся, уложышся, уложыцца; зак.
1. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Умясціцца ў што‑н. Усе рэчы ўлажыліся ў чамадан.
2. перан. Зрабіць, выканаць што‑н. за пэўны тэрмін, не выйсці за межы чаго‑н. вызвачанага. Улажыцца ў рэгламент.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
пхаць, -а́ю, -а́еш, -а́е; незак. (разм.).
1. каго-што. Дакранацца рэзкім рухам, кароткім ударам, рухам ад сябе, штурхаць.
П. у грудзі.
П. суседа локцем.
П. тачку.
2. каго-што. Паспешліва або з цяжкасцю запіхваць.
П. рэчы ў чамадан.
3. каму што. Прымушаць есці, піць многа ці супраць жадання.
П. ежу дзіцяці.
|| аднакр. пхнуць, -ну, -неш, -не; -нём, -няце́, -нуць; -ні́ (да 1 і 2 знач.).
|| наз. пха́нне, -я, н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
пашарпа́ны, ‑ая, ‑ае.
1. Дзеепрым. зал. пр. ад пашарпаць.
2. у знач. прым. Які знасіўся, падраўся ў выніку працяглага або нядбайнага карыстання, нашэння. Побач стаяў пашарпаны .. чамадан, па рагах абабіты жоўтаю скураю.. Броўка. Іван быў страшны: яшчэ больш ссутулены, бледны, у пашарпаным адзенні. Брыль.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
прадушы́цца I сов. продави́ться; проломи́ться;
чамада́н ~шы́ўся — чемода́н продави́лся (проломи́лся);
шы́ба ~шы́лася — стекло́ продави́лось
прадушы́цца II сов., разг. (пропитаться духами) продуши́ться
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
уле́зці, -зу, -зеш, -зе; уле́з, -зла; уле́зь; зак., у што.
1. Пранікнуць, забрацца ўнутр чаго-н.
У. ў кабіну.
У. ў аўтобус (увайсці; разм.). У. ў кішэню (таксама перан.: тайком; з мэтай украсці што-н.). Карова ўлезла ў шкоду.
2. Умясціцца ўнутры чаго-н.
Нага не ўлезла ў бот.
Кнігі ўлезлі ў чамадан.
3. Умяшацца ў якую-н. справу (разм.).
У. ў размову.
◊
Колькі ўлезе (разм.) — уволю, колькі хочаш.
|| незак. ула́зіць, ула́жу, ула́зіш, ула́зіць.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
упакава́цца сов.
1. (сложить вещи) упакова́ться;
2. упакова́ться, уложи́ться, вмести́ться;
усе́ рэ́чы ўпакава́ліся ў чамада́н — все ве́щи упакова́лись (вложи́лись, вмести́лись) в чемода́н
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
футля́р, ‑а, м.
Скрынка ці чахол, куды кладзецца якая‑н. рэч, каб захаваць яе ад псавання або пашкоджанняў. Каля ног на тратуары ляжаў футляр ад скрыпкі, шэры, аблезлы, і на ім шапка, у якой ляжала некалькі медзякоў. Галавач. Сяржант, палажыўшы баян у футляр, зняў з паліцы.. [Нінін] чамадан. Сіўцоў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)