папрако́пваць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., што.
Пракапаць што‑н. у многіх месцах. [Аўхім] норы з хаты ў пограб папракопваў, а з пограба да калодзежа, за хлеў... Сачанка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
рассядла́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак.
Зняць сядло (з асядланай жывёлы). [Засмужац] завёў каня ў хлеў, у зацішку рассядлаў, падкінуў яму сена і тады ўвайшоў у хату. Мележ.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Ворык ’двор для жывёлы ці хлеў’ (Бяльк., Яшк., маг.). Рус. ворок ’тс’. Да вор 2 (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Кру́гліца ’хлеў для авечак’ (Яшк., Сцяшк. Сл.), ’гаспадарчая пабудова квадратнай формы’ (Нар. словатв.). Да круглы (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Мшэнь ’імшэнь, пограб, зроблены на моху’ (Бяльк.). Рус. забайк. мшень ’хлеў для авечак’. Да імшэ́нь (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
увагна́ць, уганю́, уго́ніш, уго́ніць; увагна́ў, -на́ла; угані́; увагна́ны; зак.
1. каго (што) у што. Загнаць унутр.
У. жывёлу ў хлеў.
2. што ў што. З сілай убіць, уткнуць.
У. рыдлёўку ў зямлю.
3. перан., каго (што) у што. Давесці да якога-н. стану (звычайна непрыемнага).
У. у пот.
У. у чырвань.
У. у расходы.
|| незак. уганя́ць, -я́ю, -я́еш, -я́е.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
кляні́на, ‑ы, ж.
Разм. Асобнае дрэва клёна. // Драўніна клёну. Вось вы зірніце ў хлеў на вышкі! Там многа яблынін на лыжкі, Там ёсць ігруша, і кляніна. Колас.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
падгрэ́бціся, ‑грабуся, ‑грабешся, ‑грабецца; ‑грабёмся, ‑грабяцеся; пр. падгробся, ‑грэблася і ‑граблася, ‑грэблася і ‑граблося; зак.
Разм. Грабучы чым‑н., падкапацца пад што‑н. Ваўкі падгрэбліся пад хлеў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
хле́ўчык, ‑а, м.
Памянш.-ласк. да хлеў. І тут жа ў хлеўчыку часовым, У наспех скіданым з сучча, Стаяць авечка, конь, карова, Жуюць салому па начах. Астрэйка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Свіну́х ‘хлеў для свіней’ (ТСБМ, Сержп. Прымхі), свіну́шнік ‘тс’ (ТСБМ, ТС). Ад свіны (гл.) па тыпу катух, гл.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)