пе́ніць, ‑ню, ‑ніш, ‑ніць; незак., што.
Рабіць пеністым, узнімаць пену на паверхні чаго‑н. Вецер пеніў хвалі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Рэнтге́н ’кароткія электрамагнітныя хвалі’ (ТСБМ), рэнге́нт ’тс’ (Сл. ПЗБ), рэге́нт ’тс’ (Сл. ПЗБ, Яўс.). З рус. рентге́н ’тс’, якое з ням. Röntgen ад прозвішча нямецкага фізіка W. Roentgen (Булыка, СІС, 2, 325).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
хрыбе́т, -бта́, М -бце́, мн. -бты́, -бто́ў, м.
1. Пазваночнік чалавека або жывёлы.
2. Спіна (разм.).
3. перан. Верхні край чаго-н.
Х. хвалі.
4. Рад гор, якія працягнуліся ў адным напрамку; горны ланцуг.
Горны х.
|| прым. хрыбто́вы, -ая, -ае і хрыбе́тны, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
серабры́ць, -ру́, -ры́ш, -ры́ць; -ры́м, -рыце́, -ра́ць; -ро́ны; незак., што.
Пакрываць тонкім слоем серабра; надаваць чаму-н. серабрысты колер, бляск.
С. відэльцы.
Месяц серабрыў хвалі.
|| зак. вы́серабрыць, -ру, -рыш, -рыць; -раны і пасерабры́ць, -ру́, -ры́ш, -ры́ць; -ры́м, -рыце́, -ра́ць; пасярэ́браны.
|| наз. серабрэ́нне, -я, н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
ультрагукавы́, ‑ая, ‑ое.
Спец. Які звязаны з ультрагукам, утварае ультрагук. Ультрагукавыя хвалі. // Заснаваны на выкарыстанні ультрагуку. Ультрагукавая тэрапія.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
фальшбо́рт, ‑а, М ‑рце; мн. ‑борты, ‑аў; м.
Спец. Бартавая агароджа палубы на судне. Хвалі пераліваліся цераз фальшборт.
[Ням. Falschbord]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
прыбо́й, ‑ю, м.
1. Хвалі, якія б’юць у бераг. Шумеў марскі прыбой, уздымаліся, гойдаліся цяжкія хвалі. Лынькоў. Праз момант маці пачула, як зашуршэлі пад яго нагамі дробныя, яшчэ не намочаныя прыбоем каменьчыкі. Кулакоўскі. // Шум, які ўтвараюць гэтыя хвалі. Цяпер і я сяджу у пальмавых алеях, Гляджу у даль і слухаю прыбой... Гурло.
2. Месца каля берага, куды б’е хваля. Зона прыбою. Паласа прыбою.
3. Спец. Павелічэнне ў аб’ёме (кучы камення), якое атрымліваецца пасля драбнення буйнага каменю на шчэбень.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
зне́куль, прысл.
Разм. Тое, што і аднекуль. І бягуць, і бягуць знекуль хвалі, без канца, без пачатку бягуць. Машара.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
пе́ніцца, ‑ніцца; незак.
Станавіцца пеністым, пакрывацца пенай. Пеніцца віно. Пеняцца хвалі. □ Як вокам ахапіць — Бушуе мора, Пеніцца, кіпіць. Гілевіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
набе́гчы, -бягу́, -бяжы́ш, -бяжы́ць; -бяжы́м, -бежыце́, -бягу́ць; -бе́г, -гла; -бяжы́; зак.
1. на каго-што. Наскочыць з разбегу, з разгону.
Н. на прахожага.
2. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Хутка насунуўшыся, пакрыць сабой нейкую прастору (пра хвалі, хмары і пад.).
Хвалі набеглі на бераг.
3. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Сабрацца ў адным месцы ў вялікай колькасці.
Набегла шмат народу.
4. (1 і 2 ас. не ўжыв.), перан. Павялічыцца ў суме, колькасці.
Набеглі працэнты.
5. (1 і 2 ас. не ўжыв.), перан. Раптам узнікнуць, з’явіцца (пра думкі, пачуцці і пад.).
Набеглі трывожныя думкі.
Слёзы набеглі.
◊
Набегчы на памяць (разм.) — успомніцца.
|| незак. набяга́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)