выды́бваць

хадзіць размерна і важна або нязграбна’

дзеяслоў, непераходны, незакончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне

Цяперашні час
адз. мн.
1-я ас. выды́бваю выды́бваем
2-я ас. выды́бваеш выды́бваеце
3-я ас. выды́бвае выды́бваюць
Прошлы час
м. выды́бваў выды́бвалі
ж. выды́бвала
н. выды́бвала
Загадны лад
2-я ас. выды́бвай выды́бвайце
Дзеепрыслоўе
цяп. час выды́бваючы

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

прабры́ндаць

хадзіць, совацца без патрэбы; сланяцца, нічога не робячы’

дзеяслоў, непераходны, закончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне

Будучы час
адз. мн.
1-я ас. прабры́ндаю прабры́ндаем
2-я ас. прабры́ндаеш прабры́ндаеце
3-я ас. прабры́ндае прабры́ндаюць
Прошлы час
м. прабры́ндаў прабры́ндалі
ж. прабры́ндала
н. прабры́ндала
Загадны лад
2-я ас. прабры́ндай прабры́ндайце
Дзеепрыслоўе
прош. час прабры́ндаўшы

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

цялё́пнуць

‘аднакратны дзеяслоў да цялёпаць - хадзіць па вадзе, плюхаць’

дзеяслоў, непераходны, закончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне

Будучы час
адз. мн.
1-я ас. цялё́пну цялё́пнем
2-я ас. цялё́пнеш цялё́пнеце
3-я ас. цялё́пне цялё́пнуць
Прошлы час
м. цялё́пнуў цялё́пнулі
ж. цялё́пнула
н. цялё́пнула
Загадны лад
2-я ас. цялё́пні цялё́пніце
Дзеепрыслоўе
прош. час цялё́пнуўшы

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

ды́бачкі: хадзі́ць на ды́бачках ходи́ть на цы́почках

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

ходи́ть несов.

1. в разн. знач. хадзі́ць;

ходи́ть по ко́мнате хадзі́ць па пако́і;

ходи́ть в разве́дку хадзі́ць у разве́дку;

ходи́ть в теа́тр хадзі́ць у тэа́тр;

ходи́ть в сапога́х хадзі́ць у бо́тах;

часы́ хо́дят хорошо́ гадзі́ннік хо́дзіць до́бра;

ходи́ть по грибы́ хадзі́ць у грыбы́;

ходи́ть с короля́ (в игре) хадзі́ць каралём;

2. (ездить) хадзі́ць, е́здзіць;

тут ча́сто хо́дят маши́ны тут ча́ста хо́дзяць (е́здзяць) машы́ны;

3. (плавать) хадзі́ць, пла́ваць;

ходи́ть на вёслах хадзі́ць (пла́ваць) на вёслах;

4. (ухаживать) дагляда́ць (каго, што);

ходи́ть за больны́м дагляда́ць хво́рага;

5. (шататься, колебаться) хадзі́ць, хіста́цца;

пол хо́дит под нога́ми падло́га хо́дзіць (хіста́ецца) пад нага́мі;

6. (работать) разг. хадзі́ць, працава́ць, быць; (плавать) пла́ваць;

ходи́ть в пло́тниках працава́ць (быць) цесляро́м;

ходи́ть на парохо́де шту́рманом хадзі́ць (пла́ваць, працава́ць) на парахо́дзе шту́рманам;

хо́дят слу́хи хо́дзяць чу́ткі;

ходи́ть вокру́г да о́коло хадзі́ць круго́м ды наўко́ла;

ходи́ть на голове́ хадзі́ць на галаве́;

ходи́ть по́ миру хадзі́ць з то́рбамі, жабрава́ць;

ходи́ть ходуно́м хадзі́ць хо́дырам;

ходи́ть по стру́нке па адно́й до́шчачцы скака́ць;

ходи́ть на за́дних ла́пках на ды́бачках (на па́льчыках) хадзі́ць; па адно́й масні́чыне хадзі́ць;

ходи́ть с протя́нутой руко́й на хлеб спява́ць; з рук глядзе́ць.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

разна́дзіцца, -джуся, -дзішся, -дзіцца; зак. (разм.).

Разахвоціцца да чаго-н., набыць якую-н. звычку.

Р. хадзіць у грыбы.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

со́ўгацца, -аюся, -аешся, -аецца; незак. (разм.).

1. Хадзіць туды-сюды.

С. па вуліцы без справы.

2. Марудна, з цяжкасцю хадзіць.

Бабуля ледзь соўгаецца.

3. Перамяшчацца, рухацца.

Колца соўгаецца па дроце.

|| аднакр. саўгану́цца, -ну́ся, -не́шся, -не́цца; -нёмся, -няце́ся, -ну́цца; -ні́ся (да 3 знач.).

|| наз. со́ўганне, -я, н.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

ды́бачкі, -чак.

У выразах: на дыбачках і на дыбачкі — на кончыках пальцаў ног.

Хадзіць на дыбачках.

Стаць на д.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

дэфілі́раваць, -рую, -руеш, -руе; -руй; незак.

1. Урачыста праходзіць на парадах, дэманстрацыях і пад.

2. Хадзіць туды-сюды, прагульвацца.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

вако́л.

1. прысл. Кругом, навокал.

В. нікога не было.

2. прыназ. з Р. Кругом чаго-н.

Хадзіць в. саду.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)