заручы́цца², -учу́ся, -у́чышся, -у́чыцца; зак., з кім і без дап.

Дамовіцца аб шлюбе, узяць шлюб.

|| незак. заруча́цца, -а́юся, -а́ешся, -а́ецца.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

абяца́нне, -я, мн. -і, -яў, н.

Добраахвотнае абавязацельства зрабіць што-н.

Выконваць абяцанні.

Парушаць а.

Узяць а. з каго-н.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

падпі́ска, -і, ДМ -пі́сцы, ж.

1. гл. падпісацца, падпісаць.

2. Пісьмовае абавязацельства ў чым-н.

Узяць падпіску аб нявыездзе.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

шы́варат, -а, М -раце, мн. -ы, -аў, м. (разм.).

Каўнер.

Узяць за ш.

◊

Шываратнавыварат (разм.) — не так, як трэба; наадварот.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

рэва́нш, ‑у, м.

Адплата за паражэнне, няўдачу, пройгрыш і пад., а таксама барацьба з мэтай узяць верх над ранейшым пераможцам. Узяць рэванш.

[Фр. revanche.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

абавяза́цца, -вяжу́ся, -вя́жашся, -вя́жацца; -вяжы́ся; зак.

Узяць на сябе абавязацельства (у 2 знач.).

А. правесці канферэнцыю.

|| незак. абавя́звацца, -аюся, -аешся, -аецца.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

адчэ́рпаць, -аю, -аеш, -ае; -аны; зак., што і чаго.

Чэрпаючы, узяць, адбавіць чаго-н.

А. частку вады.

|| незак. адчэ́рпваць, -аю, -аеш, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

абарда́ж, -у, м.

Старадаўні спосаб марскога бою — счэпліванне свайго судна з варожым для рукапашнай схваткі.

Узяць на а.

|| прым. абарда́жны, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

пабра́ць, -бяру́, -бярэ́ш, -бярэ́; -бяро́м, -бераце́, -бяру́ць; -бяры́; -бра́ны; зак., каго-што.

Узяць, забраць усё, многае або ўсіх, многіх.

П. усе рэчы.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

Няць ’браць; узяць, схапіць; верыць; зразумець, навучыцца, засвоіць’ (Гарэц.), ’стукнуць; крануць’ (Нас.), ’узяць (з намаганнем)’ (Яруш.), ’браць’ (Сержп.), ’есці’ (полац., Нар. лекс.). Да прасл. *jęti, гл. яць, узяць; н‑ мае прыставачны характар, параўн. таксама прыставачнае и‑ у ст.-бел. инялъ, не инѧли (XVI ст.) = ст.-слав. ѭлъ (Карскі, 1, 264; 325), паходзіць ад некаторых прыназоўнікаў (*vъn‑, *sъn‑ і пад., Фасмер, 3, 95).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)