хару́гва, ‑ы, ж.
1. Уст. Баявы сцяг войска. А вецер калыша харугвы палкоў ды чэша барады маскоўскіх паслаў. Вялюгін.
2. Царкоўны сцяг. часцей палотнішча на доўгім дрэўку з вобразамі святых, якое носяць у час рэлігійных свят. Цэлы сінкліт папоў, панаехаўшых сюды нагадавое свята з навакольных парафій, уваходзіў у царкву, за імі.. неслі абразы і харугвы. Машара.
[Ад манг. аронга — знак, сцяг.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
во́дблеск, ‑у, м.
Тое, што і водбліск. Ірдзее сцяг чырвоны Як водблескі зарніц. Колас. Месяц свяціўся зялёным водблескам у застылых мёртвых вачах. Бядуля.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
зако́ціна, ‑ы, ж.
Разм. Адно бервяно, адна дошка закота. Аляксей адарваў закоціну, паклаў туды сцяг і зноў старанна прыбіў закоціну на месца. Якімовіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Бандзе́ра ’флюгер’ (Байк. і Некр.), банде́ра, банде́рка, ’флаг; флюгер’ (Нас.). Запазычанне з польск. bandera флаг; флюгер’ (а гэта з італ. bandiera ’флаг, сцяг’; Брукнер, 14). Кюнэ, Poln., 43.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
адваява́ць, -ваю́ю, -ваю́еш, -ваю́е; -ваю́й; -ваява́ны; зак.
1. каго-што. Вярнуць у барацьбе, у вайне.
А. сваю зямлю ў захопнікаў.
2. перан. Дамагчыся чаго-н. настойлівасцю.
А. пераходны сцяг.
3. Кончыць ваяваць (разм.).
Салдат сваё адваяваў.
4. Пазбавіцца сілы, моцы ваяваць (разм.).
Я ўжо стары, сваё адваяваў.
|| незак. адваёўваць, -аю, -аеш, -ае (да 1 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
відне́цца, ‑еецца; незак.
Быць відным, быць у полі зроку. Направа, у аддаленні, віднеецца чырвоны сцяг. Пестрак. Фурманка.. павярнула на грэблю і яшчэ доўга віднелася там. Сабаленка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
дрэ́ўка, ‑а, н.
Выструганая палка, да якой прымацоўваецца сцяг, вымпел і пад. У Тані быў пераходны вымпел лепшай даяркі раёна, маленькі чырвоны сцяжок на кароценькім дрэўку. Дуброўскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
по́лымны, ‑ая, ‑ае.
Тое, што і палымяны. Мы крочым! Дарэмна па цёмных кутках Скуголіць падбрэхічаў зграя. З дарогі не звернем — Наш полымны сцяг Планеце шляхі азарае. «Вожык».
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
рэўко́маўскі, ‑ая, ‑ае.
Які мае адносіны да рэўкома, належыць яму. Ужо відзён сцяг на рэўкомаўскім доме. А ногі не ідуць, анямелі і ацяжэлі, сталі як чужыя. Хомчанка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
аграма́дны, ‑ая, ‑ае.
Незвычайна вялікі. Над будынкам вакзала калыхаўся аграмадны чырвоны сцяг. Лынькоў. Туман насунуўся разам з адлігай з захаду і за тыдзень з’еў аграмадныя гурбы снегу. Алешка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)