солёный в разн. знач. салёны;
солёные озёра салёныя азёры;
солёный суп салёны суп;
солёные огурцы́ салёныя агуркі́;
солёное сло́во перен. салёнае сло́ва.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
точь / точь-в-то́чь нареч., разг. зусі́м дакла́дна; (слово в слово) сло́ва ў сло́ва; (при сравнении) якра́з як, кро́пля ў кро́плю;
он пересказа́л всё точь-в-то́чь, как бы́ло ён пераказа́ў усё зусі́м дакла́дна, як было́;
ма́льчик — точь-в-то́чь оте́ц хло́пчык — якра́з як ба́цька, хло́пчык — ры́хтык ба́цька.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
Прыці́н 1 ’сховішча; прыстанішча; прытулак’ (Нас., Стан.), ’прытон’ (Гарэц.). Укр. дыял. прити́н ’прыстанак, прытулак’, рус. дыял. прити́н, притю́н ’месца, дзе што-небудзь знаходзіцца, адбываецца’; ’месца для вартавога; вартаўнічы пост’; ’месца, дзе любяць збірацца’; прити́нное (притю́нное) место ’месца, дзе ахвотна збіраюцца, прыемнае месца’. Паводле Варбат (Морфонология, 80), прасл. *pritinъ ад *tęti (гл. прыціна́ць, цяць).
Прыці́н 2 ’папрок’ (Касп.), прыці́нкі ’рэзкія папрокі, шпількі’ (Нас.). Да прыціна́ць (гл.); параўн. рус. смал. при́цинки ’папрокі, прыдзіркі’, укр. притя́ти слово ’рэзка адказаць’, притя́ты язиќ(а) ’прымусіць каго-небудзь менш гаварыць’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
друкава́ны
1. прич. печа́танный;
2. прил. печа́тный;
~нае сло́ва — печа́тное сло́во;
~ныя лі́тары — печа́тные бу́квы;
~ныя варыя́нты ве́рша — печа́тные вариа́нты стихотворе́ния;
○ д. а́ркуш — печа́тный лист
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
Буй ’моцны, халодны вецер’ (Сцяшк. МГ, Яшкін), ’халадэча з ветрам’ (Юрч.), ’высокае, адкрытае для ветру месца, узгорак’ (Бяльк., Яшкін, Нас., Шат., Гарэц.), ’хуткі, востры’ (Нас.), схіл гары, узгорка’ (Яшкін), ’няўступчывы, буян’ (Нас.). Укр. буй ’адкрытае для ветру ўзвышша’, рус. буй ’высокае, адкрытае месца; магільнік’. Першапачаткова, мабыць, ’высокае адкрытае месца’. Так Філін, Происх., 524–525. Гл. яшчэ Ларын, Слово гов. Севера, 6. Фасмер (1, 234) значэнне ’магільнік’ звязвае з швед. уплывам. Калі першая версія правільная, то ўсё да слав. *bujь, *bujьnъ (гл. пад буя́ць). Параўн. Барысава, Бел.-рус. ізал., 9.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Праро́к ’прапаведнік волі Бога, пасланы Богам; прадказальнік будучыні, вяшчун’ (ТСБМ), прарок, прарока ’тс’ (Нас.), ст.-бел. пророкъ ’тс’. Рус. проро́к, укр. прарок, прорік, пророка ’тс’. У сучасных усх.-слав. мовах запазычанне са ст.-слав. пророкъ, што з’яўляецца калькай грэч. προφήτης ’прарок, прадвяшчальнік’. Ад *pro‑ (гл. пра-) і *rekti ’гаварыць’ (гл. Фасмер, 3, 465; ЕСУМ, 4, 600), параўн. ст.-бел. прорекуе (XVI ст.), паводле Карскага (1, 158), пад уплывам реку, ректи — “в живых белорусских говорах это слово неизвестно” (там жа, 261). Форма прарока па тыпу народных утварэнняў на ‑а, гл. Сцяцко, Афікс. наз., 76.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
вы́рваться сов.
1. вы́рвацца;
вы́рваться из рук вы́рвацца з рук;
вы́рваться из окруже́ния вы́рвацца з акружэ́ння;
вы́рвалось сло́во вы́рвалася сло́ва;
2. (оторваться) вы́драцца, мног. павыдзіра́цца.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
разра́дка ж., в разн. знач. разря́дка;
р. акумуля́тараў — разря́дка аккумуля́торов;
р. ў міжнаро́дных адно́сінах — разря́дка в междунаро́дных отноше́ниях;
набра́ць сло́ва ў ~ку — набра́ть сло́во в разря́дку
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
вво́дный
1. уво́дны;
вво́дный лист юр. уво́дны ліст;
2. (вступительный) усту́пны;
вво́дная статья́ усту́пны арты́кул;
3. грам. пабо́чны;
вво́дное предложе́ние пабо́чны сказ;
вво́дное сло́во пабо́чнае слова.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
вишь
1. част., прост. бач;
вишь како́й! бач які́!;
2. вводн. сл., прост. бач, ба́чыш;
сло́во, вишь, дал, на́до сде́лать сло́ва, бач (ба́чыш), даў, трэ́ба зрабі́ць.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)