экстраардына́рны, ‑ая, ‑ае.
Надзвычайны, рэдкі, які выходзіць за межы звычайных з’яў; незвычайны; проціл. ардынарны.
•••
Экстраардынарны прафесар (уст.) — пасада ў навучальнай установе, якую займаў звышштатны прафесар.
[Лац. extraordinarius.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
радкава́ты, ‑ая, ‑ае.
Крыху рэдкі. Радкаватая тканіна. Радкаватая морква на градах. Радкаваты суп. □ Убачыла [Ганна] бацьку на таку — стаяў .. з асцюкамі ў радкаватых, пабітых ніткамі сівізны валасах. Мележ.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
фенамена́льны, ‑ая, ‑ае.
1. Выключны, рэдкі, незвычайны; выдатны па сваіх якасцях. Фенаменальныя здольнасці. □ Фенаменальная працавітасць Горкага вядома кожнаму. «Маладосць».
2. Які мае адносіны да феномена (у 2 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Прах́оны (прахо́ный) ’рэдкі (пра хлеб)’ (Бяльк.), сюды ж прахо́на ’рэдкавата, нягуста’ (Гарэц.), рус. дыял. прахо́ный ’рэдкі, нягусты (каша, цеста); наздраваты (пра хлеб)’. Паводле Малько (Бел.-рус. ізал., 65), да ц.-слав. прах ’пыл’, параўн. рус. праховый ’рэдкі, нягусты’. Магчыма і іншае тлумачэнне: ад *прахо(д)ны, параўн. прахо́н ’вольны доступ, праход, шчыліна’ (Нас., Гарэц.), што да ход, хадзіць, адносна фанетыкі параўн. ахалона ’ахаладжэнне’ (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
экзэмпля́р м., в разн. знач. экземпля́р;
у трох ~рах — в трёх экземпля́рах;
рэ́дкі э. — ре́дкий экземпля́р;
сігна́льны э. — сигна́льный экземпля́р
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
выключэ́нне, ‑я, н.
1. Дзеянне паводле знач. дзеясл. выключаць — выключыць.
2. Адступленне, адхіленне ад агульнага правіла; рэдкі выпадак. Як выключэнне. □ Гэты прынцып не дапускае ні выключэнняў, ні абмежаванняў. Радкевіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
◎ По́рэзь ’рэдзь у трыгубіцы’ (ТС). Відавочна, з по‑рэдзь < рэдкі (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
скразны́, -а́я, -о́е.
1. Які праходзіць наскрозь.
Скразная рана.
2. Які перамяшчаецца прама ад аднаго пункта да другога, без перасадак і перагрузак.
С. цягнік.
3. Які распаўсюджваецца на ўсе моманты вытворчай дзейнасці, на ўвесь прадмет.
Скразная загартоўка дэталей.
4. Рэдкі, ажурны; праз які праходзіць святло.
Скразныя фіранкі.
5. Пра вецер, што дзьме праз адтуліны, якія знаходзяцца насупраць адна адной.
С. вецер.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
радзе́йшы прил. сравнит. ст.
1. жи́же, пожи́же; бо́лее жи́дкий;
2. ре́же, жи́же;
3. ре́же;
4. ре́же, ре́дкостнее;
1-4 см. рэ́дкі
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
пакра́паць, ‑ае; зак.
Крапаць, падаць дробнымі кроплямі некаторы час (пра дождж). Крыху пакрапаў дождж, потым аціх і ўсчаўся зноў — дробны і рэдкі, бы сыпануў хто з-за лесу вадзяныя кроплі. Савіцкі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)