Пяхо́та: на пяхо́ту ’
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Пяхо́та: на пяхо́ту ’
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
аняме́ць, ‑ею, ‑ееш, ‑ее;
1. У выніку хваробы стаць нямым, страціць здольнасць гаварыць.
2. Застыць у нерухомасці пад уплывам якога‑н. пачуцця; замерці.
3. Замоўкнуць, заціхнуць; пераехаць гучаць.
4. Страціць адчувальнасць, гнуткасць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Пе́шы, пе́шый ’які ідзе
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
аду́жаць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае;
1. Падужаць, перамагчы, адолець, узяць верх над кім‑, чым‑н.; справіцца з кім‑, чым‑н.
2. Змагчы, здолець.
адужа́ць, ‑а́ю, ‑а́еш, ‑а́е;
Набрацца сілы; ачуняць пасля хваробы.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
хадо́к, хадака,
1. Той, хто ходзіць
2. Выбарная асоба, пасланая куды‑н. з даручэннем, хадайніцтвам.
•••
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
кане́ц, -нца́,
1. Мяжа, край, апошняя кропка працягласці ў прасторы чаго
2. Апошні момант чаго
3. Адрэзак шляху пэўнай працягласці; адлегласць паміж двума пунктамі (
4. Вяроўка, канат для прычалу суднаў (
5.
6. толькі
Адзін канец (
Без канца (
Да канца — канчаткова, поўнасцю.
Звесці канцы з канцамі (
З усіх канцоў — адусюль, з розных бакоў.
Канца (канца-краю) не відаць (няма) (
Канцы з канцамі не сходзяцца (
1) няма ўзгодненасці, адпаведнасці паміж рознымі часткамі, бакамі чаго
2) у каго не хапае чаго
Канцы ў ваду (
На благі канец — пры найгоршых абставінах, у горшым выпадку.
Пад канец — пры заканчэнні.
У два канцы — туды і назад (ехаць, ісці
||
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
адско́чыць, ‑скочу, ‑скочыш, ‑скочыць;
1. Аддаліцца ад каго‑, чаго‑н. хутка, скокам.
2. Ударыўшыся, стукнуўшыся аб што‑н., адляцець у процілеглым напрамку ці ўбок.
3.
4. Аддзяліцца, адарвацца, адляцець.
5.
•••
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ход, -а і -у,
1. -у,
2. -у,
3. -у,
4. -у,
5. -у,
6. -у,
7. -у,
8. -у,
9. -у,
10. -а,
11. -а,
12. -у,
Малы ход — запаволены ход судна, а таксама каманда, якая перадаецца ў машыннае аддзяленне для змяншэння скорасці судна.
Поўны ход! — словы каманды: з гранічнай скорасцю.
На хаду — мімаходам.
Па ходу справы — у залежнасці ад абставін.
Поўным ходам — інтэнсіўна, узмоцнена (ідзе, адбываецца што
Сваім ходам —
1)
2) работай свайго матора.
||
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
прайсці́, прайду́, про́йдзеш, про́йдзе; прайшо́ў, -шла́, -ло́; прайдзі; про́йдзены;
1. Ступаючы, едучы, перамясціцца па якім
2. што. Пераадолець якую
3. што. Перамяшчаючыся, накіроўваючыся куды
4. (1 і 2
5.
6. (1 і 2
7. (1 і 2
8. Выпасці (пра ападкі).
9. (1 і 2
10. (1 і 2
11. (1 і 2
12. што. Распрацаваць, апрацаваць, рухаючыся ў пэўным напрамку.
13. што або праз што. Прасоўваючыся, дасягаючы чаго
14. у што або (з В
15. што. Вывучыць, пазнаёміцца з чым
16. што. Выканаць якія
Прайсці ў жыццё — ажыццявіцца на справе.
||
||
Праходу не даваць каму (
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
ход, ‑а і ‑у,
1. ‑у,
2. ‑у,
3. ‑у,
4. ‑у,
5. ‑у,
6. ‑у,
7. ‑у;
8. ‑у,
9. ‑у;
10. ‑а;
11. ‑а;
12. ‑у;
•••
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)