пру́сы, ‑аў; адз. прус, ‑а, м.
Група балтыйскіх плямён, якія насялялі паўднёвае ўзбярэжжа Балтыйскага мора паміж ніжнім цячэннем рэк Віслы і Нёмана і былі заваяваны ў 13 ст. нямецкімі рыцарамі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
самшы́т, ‑а і ‑у, М ‑шыце, м.
1. ‑а. Паўднёвае вечназялёнае дрэва або куст сямейства самшытавых з цвёрдай драўнінай. / ‑у; у знач. зб. Пасадка самшыту.
2. ‑у; толькі адз. Драўніна гэтага дрэва.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
вышыва́нне, ‑я, н.
1. Дзеянне паводле знач. дзеясл. вышываць — вышыць.
2. Тое, што вышыта або вышываецца. Сонечнае, паўднёвае акно асвятляла.. падлогу, шафу ля дзвярэй і снежна-белыя пасцелі з вышываннем на падушках. Грамовіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
грана́тнік, ‑а і ‑у, м.
1. ‑а. Паўднёвае фруктовае дрэва або куст сямейства гранатавых з ярка-чырвонымі кветкамі; гранат 1. / ‑у; у знач. зб. Пасадка гранатніку.
2. ‑у; толькі адз. Драўніна гэтага дрэва.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
сума́х 1, ‑у, м.
Паўднёвае дрэва або куст сямейства сумахавых, з якіх атрымліваюць дубільныя, фарбавальныя і лекавыя рэчывы.
[Араб.]
сума́х 2, ‑а, м.
Аднабаковы бязворсавы кілім з буйнымі ўзорамі. характэрны для азербайджанскага народнага мастацтва.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
эўкалі́пт, ‑а і ‑у, М ‑пце, м.
1. ‑а. Паўднёвае вечназялёнае дрэва сямейства міртавых, якое вызначаецца вельмі хуткім ростам і вялікімі памерамі. / ‑у, у знач. зб. Пасадка эўкаліпту.
2. ‑у; толькі адз. Драўніна гэтага дрэва.
[Ад грэч. eu — добра і kalyptos — пакрыты.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
лімо́н, ‑а, м.
1. Паўднёвае вечназялёнае пладовае цытрусавае дрэва сямейства рутавых.
2. Авальны плод гэтага дрэва з тоўстай пахучай жоўтай скуркай, кіслы на смак. [Клопікаў:] — Чайку, чайку паспытайце З лімончыкам... Італьянскім... Лімоны ў іх, дай божа. Лынькоў.
[Перс. līmūn.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
лаўраві́шня, ‑і; Р мн. ‑шань; ж.
Паўднёвае вечназялёнае дрэва ці куст сямейства ружакветных з пахучым лісцем і пладамі, якія нагадваюць вішні. Ліне добра было відаць адсюль мора. Цяпер яго засцілі акуратна абстрыжаныя, падобныя на стажкі сена, кусты лаўравішні. Хомчанка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
паўша́р’е ср. полуша́рие;
паўно́чнае (паўднёвае, усхо́дняе, захо́дняе) п. — се́верное (ю́жное, восто́чное, за́падное) полуша́рие;
○ ~р’і галаўно́га мо́зга — анат. полуша́рия головно́го мо́зга;
магдэбу́ргскія ~р’і — физ. магдебу́ргские полуша́рия
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
інжы́р, ‑а і ‑у, м.
1. ‑а. Паўднёвае пладовае дрэва сямейства тутавых; фігавае дрэва, смакоўніца.
2. ‑у. Салодкі мясісты плод гэтага дрэва; фіга, смоква, вінная ягада. / у знач. зб. У гэты час старая служанка прынесла віно і драўляную талерку з сушаным інжырам і рознымі яшчэ прысмакамі. Самуйлёнак.
[Перс.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)