Нестро́пця ’няўмека’ (клец., Нар. лекс.). Да троп (гл.), параўн. збіцца з тропупамыліцца’, biaz rostrapu и hatavie ’неразвіты’ (Варл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

спрыві́ліцца, ‑люся, ‑лішся, ‑ліцца; зак.

Разм.

1. Вывіхнуцца, звіхнуцца; падвярнуцца. Рука спрывілілася.

2. перан. Зрабіць неасцярожны рух, памыліцца. [Жонка] была стрэлачніцай на станцыі, аднаго разу схібіла, .. спрывілілася, папала пад паравоз і асталася без нагі. Васілёнак.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Амо́віццапамыліцца ў маўленні’ (Нас.), амоўна ’асуджэнне, памылка ў маўленні’ (Нас.). Мабыць, з рус. обмолвиться, обмолвка з паралельным уплывам бел. мова (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Ске́псціць ‘схібіць, памыліцца’, ске́псьціцца ‘блажэць, пагаршацца’ (Ласт., Некр. і Байк.), ске́псіцца ‘сапсавацца’ (Касп.), ске́пціцца ‘тс’ (карэліц., Нар. словатв.). Да кепскі, кепска (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Про́шыб ’памылка’ (Сцяшк. Сл.). Дэрыват з нулявым суфіксам ад дзеяслова *прашыбаць, параўн. рус. прошиби́ть ’прабіць, праламіць’, ’памыліцца, зрабіць промах’. Да шыбаць, ашыбаць (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Схібну́цца ’памерці’: “Як матуля жыла, часценька гасціла // Матуленька схібнулась, гасціна мінулась” (свісл., Ант.), ’памыліцца’ (Нас., Стан.), схі́бны ’падманны, ненадзейны’ (Нас.). Да хібіць, хібы, гл.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Скапы́ціць ‘стаптаць капытамі’ (Нар. лекс.), скапы́таваць ‘тс’ (Варл.), скапы́ціцца ‘спатыкнуцца’ (ТСБМ, Нас., Шат., Гарэц., Юрч., Варл., Сцяшк., Жд. 2, Бяльк.), ‘памерці, здохнуць’ (Шат., Касп., Байк. і Некр.), ‘памыліцца’ (ТСБМ, Янк. Мат.), ‘скасіцца, сказіцца’ (Бяльк.), скапу́ціцца, скопу́ціцца ‘памерці, здохнуць’ (ТС). Рус. скопы́тить ‘стаптаць капытамі, збіць’, скопы́титься ‘зваліцца ад стомленасці, хваробы; памерці’, польск. skopycić się ‘дастаць хваробу капыта (аб кані)’, ‘спатыкнуцца, памыліцца’. Да капыта (гл.); для значэння ‘памерці, здохнуць’ нельга выключыць уплыў папярэдняга слова.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

оху́лка / оху́лки на́ руку не поло́жит разг. ≅ не прамахне́цца; не памы́ліцца, не схі́біць, не дасць ма́ху.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

Мількава́ць ’маніць’ (свісл., Сл. ПЗБ). Да памы́лка, ‑мылі́ць, (па)мылі́цца. Параўн. і шальч. мільну́цьпамыліцца’ (там жа). Мена мы‑ > мі‑ балтыйскі ўплыў. Да паўн.-прасл. myliti ’памыляцца’, ’замінаць’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

абмо́віцца, ‑моўлюся, ‑мовішся, ‑мовіцца; зак.

Памыліцца пры размове, сказаць не тое, што трэба. // Нечакана прыгадаць што‑н. Арцёмава, прыняўшы ўдзел у маіх «росшуках», абмовілася, што яна часта бывае ў шпіталі. Шынклер.

•••

Не абмовіцца (ні адным) словам — нічога не сказаць, змоўчаць.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)