дыядэ́ма, -ы, мн. -ы, -дэ́м, ж.

1. Вянок або галаўная павязка з упрыгожаннямі з каштоўных камянёў, якія надзявалі цары і вярхоўныя жрацы ў мінулыя часы.

2. Жаночае галаўное ўпрыгожанне з каштоўных камянёў у выглядзе кароны.

Д. з сапраўднымі брыльянтамі.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

жало́ба, -ы, ж.

1. Смутак з прычыны чыёй-н. смерці, народнага гора, бедства; выражаецца ў адмене гулянак, забаўляльных відовішчаў.

Краіна ў жалобе.

2. Чорнае адзенне, павязка, вуаль і пад. як сімвал смутку.

Насіць жалобу.

|| прым. жало́бны, -ая, -ае.

Ж. мітынг.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

напу́льснік, ‑а, м.

Павязка, якая накладваецца на тое месца, дзе адчуваецца пульс (для засцярогі ад холаду, ад расцяжэння звязак пры гімнастычных практыкаваннях і г. д.).

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

гі́псавы, ‑ая, ‑ае.

Які мае адносіны да гіпсу, складаецца з гіпсу (у 1 знач.). Гіпсавы пласт. Гіпсавы камень. // Зроблены з гіпсу. Гіпсавы бюст. Гіпсавая павязка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

накале́ннік, ‑а, м.

Накладка, павязка і пад., якая носіцца на калене. [Марынчук:] — На мне — боты, шаравары салдацкія з накаленнікамі. Ракітны. // Частка старажытных баявых даспехаў, якая закрывала калена.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

крэп, крэпу, м.

1. Шаўковая або шарсцяная тканіна з шурпатай паверхняй, вытканай асобым чынам.

2. Празрыстая гафрыраваная тканіна чорнага колеру, а таксама жалобная павязка з яе.

[Фр. crêpe.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

разбінтава́цца, ‑туюся, ‑туешся, ‑туецца; зак.

Разм.

1. Размотваючы, зняць з сябе бінт.

2. Стаць разбінтаваным, вызваліцца ад бінту. Рука разбінтавалася.

3. Развязацца, разматацца (пра бінт). Павязка разбінтавалася.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

*Малдава́нка, мылдыва́нка ’намітка, галаўная павязка’ (Бяльк.). Да тапоніма Малдавія, які з рум. Moldovă (Фасмер, 2, 642).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

кару́злы, ‑ая, ‑ае.

Разм.

1. Загрубелы, шурпаты; закарузлы. Карузлыя рукі. Карузлая павязка.

2. Нярослы, чахлы. Сосны былі не стромкія, як у гушчары, а карузлыя, з пакручанымі вузлаватымі галінамі. Сабаленка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ланге́т ​1, ‑у, М ‑геце, м.

Страва з мяса лепшага гатунку, нарэзанага тонкімі прадаўгаватымі кавалкамі.

[Ад фр. languette — язычок.]

ланге́т ​2, ‑а, М ‑геце, м.

Павязка з гіпсу, якой карыстаюцца пры зрошчванні пераломаных касцей. Налажыць лангет.

[Ад фр. longuet — прадаўгаваты.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)