дыядэ́ма, -ы, мн. -ы, -дэ́м, ж.

1. Вянок або галаўная павязка з упрыгожаннямі з каштоўных камянёў, якія надзявалі цары і вярхоўныя жрацы ў мінулыя часы.

2. Жаночае галаўное ўпрыгожанне з каштоўных камянёў у выглядзе кароны.

Д. з сапраўднымі брыльянтамі.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

жало́ба, -ы, ж.

1. Смутак з прычыны чыёй-н. смерці, народнага гора, бедства; выражаецца ў адмене гулянак, забаўляльных відовішчаў.

Краіна ў жалобе.

2. Чорнае адзенне, павязка, вуаль і пад. як сімвал смутку.

Насіць жалобу.

|| прым. жало́бны, -ая, -ае.

Ж. мітынг.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

гі́псавы, ‑ая, ‑ае.

Які мае адносіны да гіпсу, складаецца з гіпсу (у 1 знач.). Гіпсавы пласт. Гіпсавы камень. // Зроблены з гіпсу. Гіпсавы бюст. Гіпсавая павязка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

напу́льснік, ‑а, м.

Павязка, якая накладваецца на тое месца, дзе адчуваецца пульс (для засцярогі ад холаду, ад расцяжэння звязак пры гімнастычных практыкаваннях і г. д.).

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

крэп, крэпу, м.

1. Шаўковая або шарсцяная тканіна з шурпатай паверхняй, вытканай асобым чынам.

2. Празрыстая гафрыраваная тканіна чорнага колеру, а таксама жалобная павязка з яе.

[Фр. crêpe.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

накале́ннік, ‑а, м.

Накладка, павязка і пад., якая носіцца на калене. [Марынчук:] — На мне — боты, шаравары салдацкія з накаленнікамі. Ракітны. // Частка старажытных баявых даспехаў, якая закрывала калена.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

разбінтава́цца, ‑туюся, ‑туешся, ‑туецца; зак.

Разм.

1. Размотваючы, зняць з сябе бінт.

2. Стаць разбінтаваным, вызваліцца ад бінту. Рука разбінтавалася.

3. Развязацца, разматацца (пра бінт). Павязка разбінтавалася.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

*Малдава́нка, мылдыва́нка ’намітка, галаўная павязка’ (Бяльк.). Да тапоніма Малдавія, які з рум. Moldovă (Фасмер, 2, 642).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

кару́злы, ‑ая, ‑ае.

Разм.

1. Загрубелы, шурпаты; закарузлы. Карузлыя рукі. Карузлая павязка.

2. Нярослы, чахлы. Сосны былі не стромкія, як у гушчары, а карузлыя, з пакручанымі вузлаватымі галінамі. Сабаленка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ланге́т ​1, ‑у, М ‑геце, м.

Страва з мяса лепшага гатунку, нарэзанага тонкімі прадаўгаватымі кавалкамі.

[Ад фр. languette — язычок.]

ланге́т ​2, ‑а, М ‑геце, м.

Павязка з гіпсу, якой карыстаюцца пры зрошчванні пераломаных касцей. Налажыць лангет.

[Ад фр. longuet — прадаўгаваты.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)