ры́мскі, ‑ая, ‑ае.

1. Які мае адносіны да Рыма, рымлян. Рымскі тэатр. Рымскае грамадства. // Уласцівы рымлянам, такі, як у рымлян. Рымскі нос. □ Палкія вочы, рымскі профіль, малыя поўныя губы, роўны, прыўзняты злёгку нос. Гартны.

2. Каталіцкі. Рымскі папа. Рымская царква.

•••

Рымскае права гл. права.

Рымскія лічбы гл. лічба.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

абапе́рціся і апе́рціся, -пру́ся, -прэ́шся, -прэ́цца; -про́мся, -праце́ся, -пру́цца; -пёрся, -пе́рлася; -пры́ся; зак.

1. на каго-што і аб каго-што. Прыхіліцца да каго-, чаго-н., выкарыстаць што-н. як апору, налегчы на каго-, што-н.

А. рукамі.

А. спінай аб сцяну.

2. перан., на каго-што. Знайсці падтрымку, апору ў кім-н.

А. на асяроддзе.

3. перан., на што. Выкарыстаць што-н. у якасці асновы для разважанняў, крыніцы інфармацыі.

А. на лічбы.

|| незак. абапіра́цца і апіра́цца, -а́юся, -а́ешся, -а́ецца.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

друкава́ць, ‑кую, ‑куеш, ‑куе; незак., што і без дап.

1. Адціскаць, выбіваць якія‑н. знакі (літары, лічбы, чарцяжы, малюнкі і пад.) на паперы з дапамогай спецыяльных прыстасаванняў. // Выпускаць такім спосабам у свет; выдаваць. Друкаваць збор твораў Янкі Купалы. // Змяшчаць у друку. [Нічыпар:] Моцна вучоны чалавек. Кніжкі друкуе свае, студэнтам лекцыі чытае. Крапіва.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

подставля́ть несов., в разн. знач. падстаўля́ць;

подставля́ть ле́стницу падстаўля́ць драбі́ны;

подставля́ть ци́фры падстаўля́ць лі́чбы;

подставля́ть но́жку падстаўля́ць но́жку;

подставля́ть (свой) лоб падстаўля́ць (свой) лоб;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

зыхо́дзячы

1. прил. нисходя́щий;

расста́віць лі́чбы ў ~чым пара́дку — расста́вить чи́сла в нисходя́щем поря́дке;

2. деепр. исходя́;

з. з вы́казаных меркава́нняў... — исходя́ из вы́сказанных соображе́ний...

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

нуль, -я́, мн. -і́, -ёў, м.

1. Лічбавы знак «0», які абазначае адсутнасць велічыні (дабаўлены справа ад лічбы ўдзесяцярае яе).

2. Умоўная велічыня, адносна якой вызначаецца тэмпература чаго-н.

Дзесяць градусаў ніжэй за нуль.

3. перан. Пра нязначнага, нікчэмнага чалавека (разм.).

У навуцы гэты чалавек н.

○

Абсалютны нуль — самая нізкая магчымая тэмпература (-273,16 -273,15 °С).

◊

Звесці да нуля — пазбавіць усякага сэнсу, значэння.

Нуль увагі на каго-што (разм.) — ніякай увагі.

Пачаць з нуля (разм.) — без папярэдняй падрыхтоўкі.

Стрыгчы пад нуль (разм.) — стрыгчы нагала.

|| прым. нулявы́, -а́я, -о́е.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

го́лы, -ая, -ае; гол, -а.

1. Не апрануты, не прыкрыты адзеннем.

Голая спіна.

2. Без расліннага або валасянога покрыва.

Г. чэрап.

Голыя дрэвы.

3. Нічым не пакрыты, не прыкрыты.

Голыя сцены.

Спаць на голым ложку.

4. перан. Узяты сам па сабе, без тлумачэнняў, без дадаткаў.

Голыя лічбы.

Голыя факты.

5. Без прымесей, чысты.

Г. пясок.

6. перан. Бедны.

Балявалі, пакуль голы сталі (прыказка).

◊

Гол як сакол — вельмі бедны, які нічога не мае.

Голы як бізун — пра вельмі беднага чалавека.

Голы як бубен (разм.) — пра голае, без расліннасці месца.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

бяскро́ўны, ‑ая, ‑ае.

1. Пазбаўлены крыві або які змяшчае ў сабе малую колькасць крыві; вельмі бледны. Твар [Шабуні] быў бледны, бяскроўны, як у мёртвага. Мележ.

2. Які адбываецца без праліцця крыві. Бяскроўная рэвалюцыя.

3. перан. Нежывы, мёртвы. [Собіч:] — Хіба ж не паэзія ў тым, што, беручы вось гэтыя сухія, бяскроўныя лічбы, дзе няма ні аднаго слова, я чытаю цэлую найцікавейшую кнігу. Скрыган.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

крышы́цца, крышыцца; незак.

1. Драбіцца, рассыпацца на невялікія часткі; ператварацца ў крошкі. Пад пальцамі хрустка крышыўся дробны, сухі мох. Самуйлёнак. Паўлік радасна схапіў крэйду і пачаў упэўнена выпісваць на дошцы знаёмыя лічбы. Ён так спяшаўся, што ажно крэйда крышылася ў яго пад рукой. Краўчанка. // перан. Разбурацца, знішчацца. Крышыліся старыя, струхлелыя законы, узнімаліся парасткі новага. Кудраўцаў.

2. Зал. да крышыць (у 1 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ну́мар, -а, мн. -ы́, -о́ў, м.

1. Парадкавы лік прадмета ў шэрагу яму падобных.

Н. тэлефона.

Н. білета.

2. Прадмет, абазначаны пэўным лікам па парадку.

Святочны н. газеты.

3. Жэтон, планка, ярлык і пад. з адбіткам або малюнкам лічбы.

4. Размер адзення, абутку і інш.

5. Асобны пакой у гасцініцы, лазні і пад.

6. Асобнае закончанае выступленне артыстаў (у тэатры, на канцэрце і пад.).

Сольны н.

7. перан. Які-н. нечаканы, дзіўны ўчынак (разм.).

Выкінуць н.

|| памянш. нумаро́к, -рка́, мн. -ркі́, -рко́ў, м. (да 1 і 5 знач.).

|| прым. нумарны́, -а́я, -о́е (да 1 і 5 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)