касі́ць I несов.
1. прям., перен. коси́ть;
к. траву́ — коси́ть траву́;
ку́лі касі́лі людзе́й — пу́ли коси́ли люде́й;
2. (о болезни) сва́ливать, вали́ть, коси́ть;
◊ саба́кам се́на к. — в не́тях (не́тех) быть (обрета́ться и т.п.); скрыва́ться (главным образом от семьи);
хоць касо́ю касі́ — хоть косо́й коси́
касі́ць II несов.
1. (придавать чему-л. косое положение) коси́ть, перека́шивать;
2. (глазами) коси́ть
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
набе́гчы сов.
1. в разн. знач. набежа́ть; (о жидкости — ещё) нате́чь; (о волне — ещё) накати́ться;
~гла шмат людзе́й — набежа́ло мно́го люде́й;
у ва́нну набе́гла вада́ — в ва́нну набежа́ла (натекла́) вода́;
хва́ля ~гла на бе́раг — волна́ набежа́ла (накати́лась) на бе́рег;
~гла ва́рта — набежа́ла стра́жа;
~гла пе́ня — набежа́ла пе́ня;
2. нали́ться;
во́чы ~глі кро́ўю — глаза́ налили́сь кро́вью;
◊ жыць як набяжы́ць — погов. жить как придётся
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
насадзі́ць I сов.
1. (растения, деревья) насади́ть, насажа́ть;
н. фрукто́вых дрэў — насади́ть (насажа́ть) фрукто́вых дере́вьев;
2. (поместить) насади́ть, насажа́ть;
н. людзе́й у ваго́н — насади́ть (насажа́ть) люде́й в ваго́н;
3. (поставить в горячую печь) насажа́ть;
н. по́ўную печ хле́ба — насажа́ть по́лную печь хлебо́в
насадзі́ць II сов. (плотно надеть на что-л.) насади́ть;
н. ві́лкі на чарано́к — насади́ть ви́лы на черено́к;
н. чарвяка́ на кручо́к — насади́ть червяка́ на крючо́к
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
ко́ла ср.
1. колесо́;
махаво́е к. — махово́е колесо́;
2. круг м.; окру́жность ж.; кольцо́;
3. (группа людей, объединённых какими-л. связями) круг м.;
◊ зачарава́нае к. — заколдо́ванный круг;
к. фарту́ны — колесо́ форту́ны;
крыво́е к. — криво́е колесо́;
пя́тае к. ў во́зе — пя́тое колесо́ в теле́ге;
ні ў к. ні ў мя́ла — ни бо́гу све́чка ни чёрту кочерга́;
устаўля́ць па́лкі ў ко́лы — вставля́ть па́лки в колёса;
павярну́ць к. гісто́рыі наза́д — поверну́ть колесо́ исто́рии вспять
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
подбира́ть несов.
1. падбіра́ць; (собирать) збіра́ць; (поднимать) падыма́ць, падніма́ць;
подбира́ть бро́шенное падбіра́ць кі́нутае;
подбира́ть коло́сья падбіра́ць (збіра́ць) каласы́;
подбира́ть рассы́панные по́ полу де́ньги падбіра́ць (збіра́ць, падыма́ць, падніма́ць) рассы́паныя па падло́зе гро́шы;
2. (подворачивать) падгіна́ць, падбіра́ць, падыма́ць, падніма́ць; (ноги) падку́рчваць;
подбира́ть подо́л падбіра́ць (падыма́ць, падніма́ць) падо́л;
3. (отбирать, находить подходящее) падбіра́ць;
подбира́ть люде́й в аппара́т падбіра́ць людзе́й у апара́т;
подбира́ть моти́в на роя́ле падбіра́ць маты́ў на рая́лі;
подбира́ть под цвет падбіра́ць пад ко́лер;
подбира́ть ключ падбіра́ць ключ;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
подо́бный
1. (кому, чему) падо́бны (да каго, да чаго, на каго, на што); (такой) такі́; (этот) гэ́ты;
шум, подо́бный прибо́ю шум, падо́бны да прыбо́ю (на прыбо́й);
никогда́ не встреча́л подо́бных люде́й ніко́лі не сустрака́ў такі́х людзе́й;
2. мат. падо́бны;
подо́бные треуго́льники падо́бныя трохвуго́льнікі;
◊
ничего́ подо́бного! нічо́га падо́бнага!;
подо́бным о́бразом такі́м жа чы́нам;
в подо́бном слу́чае у такі́м (у падо́бным) вы́падку;
и тому́ подо́бное (сокращённо и т. п.) і да таго́ падо́бнае (сокращённо і да т. п.).
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
слу́хаць несов.
1. в разн. знач. слу́шать;
с. ра́дыё — слу́шать ра́дио;
с. спра́ву ў судзе́ — слу́шать де́ло в суде́;
с. курс вышэ́йшай матэма́тыкі — слу́шать курс вы́сшей матема́тики;
2. (каго) слу́шать, слу́шаться, повинова́ться (кому), подчиня́ться (кому);
с. наста́ўніка — слу́шать (слу́шаться) учи́теля; повинова́ться (подчиня́ться) учи́телю;
◊ слу́хаю! — слу́шаю!;
нялю́ба — не слу́хай, а лгаць не перашкаджа́й — посл. нелю́бо — не слу́шай, а врать не меша́й;
людзе́й слу́хай, а свой ро́зум май — посл. люде́й слу́шай, а свой ум име́й
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
удали́ться сов.
1. (отдалиться) аддалі́цца; (отклониться — ещё) адхілі́цца; (уединиться — ещё) адасо́біцца;
удали́ться от до́ма аддалі́цца ад до́ма;
удали́ться от те́мы перен. аддалі́цца (адхілі́цца) ад тэ́мы;
удали́ться от люде́й аддалі́цца (адасо́біцца) ад людзе́й;
2. (уйти) пайсці́; (выйти) вы́йсці; (отойти) адысці́; адысці́ся; (сойти) сысці́; (направиться) накірава́цца, пада́цца; (исчезнуть) зні́кнуць; (покинуть) пакі́нуць;
удали́ться в свою́ ко́мнату пайсці́ (накірава́цца) у свой пако́й;
удали́ться на поко́й адысці́ на спачы́нак;
навсегда́ удали́ться и́з дому назаўсёды пайсці́ (сысці́) з до́му, назаўсёды пакі́нуць дом;
удали́ться из по́ля зре́ния вы́йсці (зні́кнуць) з по́ля зро́ку;
удали́ться с трибу́ны сысці́ з трыбу́ны.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
по́лный
1. в разн. знач. по́ўны;
по́лные вёдра по́ўныя вёдры;
рабо́та в по́лном разга́ре пра́ца ў по́ўным разга́ры;
по́лное собра́ние сочине́ний по́ўны збор тво́раў;
по́лная власть по́ўная ўла́да;
по́лные прилага́тельные грам. по́ўныя прыме́тнікі;
по́лная луна́ по́ўня;
по́лная тишина́ по́ўная цішыня́;
взгляд, по́лный ра́дости по́зірк, по́ўны ра́дасці;
ко́мната полна́ люде́й пако́й по́ўны людзе́й;
ему́ нет по́лных тридцати́ лет яму́ няма́ по́ўных трыццаці́ год;
2. (тучный) по́ўны; (толстый) то́ўсты;
по́лный мужчи́на по́ўны (то́ўсты) мужчы́на;
◊
по́лная ча́ша по́ўная ча́ша;
по́лным го́лосом на по́ўны го́лас;
в по́лном смы́сле сло́ва у по́ўным сэ́нсе сло́ва;
в по́лном пара́де у по́ўным пара́дзе;
хлопо́т по́лон рот погов. кло́патаў па ву́шы;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
ма́ло
1. нареч. ма́ла; (немного, чуть-чуть) тро́хі, крыху́;
хоть ма́ло жил, да мно́го ви́дел хоць ма́ла жыў, ды мно́га ба́чыў;
2. безл., в знач. сказ. ма́ла;
э́того ма́ло гэ́тага ма́ла;
◊
ма́ло ли а) (разве мало) хі́ба ма́ла;
ма́ло ли у нас люде́й! хіба́ ма́ла ў нас людзе́й!; б) (с мест. и нареч. кто, что, как, како́й, где, когда́) (ці) ма́ла;
ма́ло ли что быва́ет! (ці) ма́ла што быва́е!;
ма́ло ли где я мог его́ встре́тить! ма́ла дзе я мог яго́ сустрэ́ць!;
ма́ло ли что! ма́ла што!;
ма́ло того́, что ма́ла таго́, што;
ни мно́го, ни ма́ло ні мно́га, ні ма́ла;
и го́ря ма́ло і го́ра (кло́пату) ма́ла.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)