ску́пліваць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; незак.
Тое, што і скупляць. Перакупшчыкі ўмудраюцца скупліваць сялянскі тавар і зараз жа па рынку перапрадаюць... Бядуля. [Халімон:] — Летам ягады, грыбы, а зімой — пушніну скупліваю ад насельніцтва. Сіняўскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
я́гельнік, ‑у, м.
1. Ягельныя кусцікі, ягельныя расліны. Вытаптаная трава адрастае наступным летам, а высахлы ягельнік адродзіцца толькі праз дзесяць — пятнаццаць гадоў. Гавеман.
2. Месца, парослае ягелем. Па ягельніку ходзяць алені.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
спі́нінг, ‑а, м.
Рыбалоўная снасць, якая складаецца з вудзільна, шпулькі з лёскай і блясны. [Рыбак] пачынае круціць шпульку спінінга — і шчупак на беразе. Вірня. Летам вы зможаце адправіцца ў цікавыя падарожжы з вудай ці спінінгам. Матрунёнак.
[Англ. spinning.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Жужа́к ’вялікая муха, якая кусае летам скаціну’ (черв., Нар. лекс., 63), ’авадзень’, ’хрушч’, ’гнаявік’, ’вадзяны жук’ (Сл. паўн.-зах.). Параўн. рус. том. жужг ’жук’, перм. жужга ’гнаявік’, цюмен., табол. ’жукі’. Утворана з суфіксам ‑ак ад асновы дзеяслова жужэць (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
балаця́нка, ‑і, ДМ ‑нцы; Р мн. ‑нак; ж.
Разм. Забалочанае месца. Летам балацянка высыхала і толькі пасярод яе бег паўнаводны ручай. Федасеенка. Церпкі смольны пах перамешваецца з густой млявай парнасцю — яна плыве з балацянкі. Навуменка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
засіне́ць, ‑ее; зак.
1. Пачаць сінець, зрабіцца сінім. Летам, калі толькі пачало красаваць жыта.., засінелі першыя валошкі. Ракітны.
2. Вылучыцца сваім сінім колерам, паказацца (пра што‑н. сіняе). Збоку, за гарой, засінелі разлогі бяскрайняга лесу. Ракітны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
штоле́та, прысл.
Кожнае лета, кожным летам. Наташа вучылася ў Мінску, але Штолета гасціла У маці ў сяле. Гілевіч. Чэсік бярэ торбу з ядой, бярэ пугу і, як штодня, як і штолета, ідзе займаць калгасныя каровы. Васілевіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
застая́цца, -таю́ся, -таі́шся, -таі́цца; -таі́мся, -таіце́ся, -тая́цца; -то́йся; зак.
1. Доўга прастаяць без руху.
Коні застаяліся.
2. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Страціць нармальны стан, сапсавацца, доўга знаходзячыся ў нерухомасці.
Вада застаялася.
3. Затрымацца, прастаяўшы доўга на адным месцы.
З. перад карцінай.
4. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Застацца на доўгі час не выкарыстаным (разм.).
Летам асвяжальны напітак у магазіне не застаіцца.
|| незак. засто́йвацца, -аюся, -аешся, -аецца.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
за́суха, ‑і, ДМ ‑сусе, ж.
Працяглая адсутнасць дажджоў летам, якая суправаджаецца моцным перасыханнем глебы і гібеллю раслін. Барацьба з засухай. □ Ад лясоў, як даведаўся Петрык, і клімат робіцца мякчэйшым, і знікаюць засухі, што губяць пасевы. Якімовіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
кажа́н, ‑а, м.
Начная млекакормячая жывёліна з шырокімі перапончатымі крыламі; лятучая мыш. Нячутна носяцца кажаны, кожны раз знячэўку нагадваючы летам птушак. Брыль. А ў цёмных хадах, з сярэдзіны, вяліся кажаны, якіх мы таксама лічылі за птушак. Дамашэвіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)