Касаго́рына ’калі дарога ці шнур зямлі мае косы схіл’ (КЭС, лаг.). Да папярэдняга з выкарыстаннем апелятыўнага суфікса ‑ina.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
пазве́шваць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., што.
Звесіць, нахіліць, апусціць усё, многае. Пазвешваць галовы. □ [Бярозы] пазвешвалі над дарогай рэдкія сіваватыя косы. Б. Стральцоў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
по́хапкам, прысл.
Разм. Вельмі хутка, спяшаючыся. Галя хуценька, похапкам надзела сукенку, прышпіліла як папала косы і выйшла ў першы пакой. Сабаленка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
джа́ла ср., в разн. знач. жа́ло; (лезвие — ещё) остриё;
д. касы́ — остриё (жа́ло) косы́
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
Адхо́н (БРС, Гарэц., Яруш.), адхоны ’пахілы, косы’ (Нас., Юрч., Гарэц., Яруш.), адхонавасты ’пакаты, спадзісты’ (Касп.), адхонаваты ’пакаты’ (Касп., Яруш.). Гл. хінуць.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
перацяга́ць I сов., в разн. знач. перетаска́ть;
п. мяшкі́ — перетаска́ть мешки́;
дзе́ці ~га́лі ўсе я́блыкі — де́ти перетаска́ли все я́блоки;
усі́х ~гаў за ко́сы — всех перетаска́л за ко́сы
перацяга́ць II несов., см. пераця́гваць
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
уві́цца, уваўецца; пр. увіўся, увілася, ‑лося; зак.
1. Уплесціся, укруціцца пры віцці, звіванні. Добра ўвілася стужка ў косы.
2. Змясціцца (пра тое, што намотваецца).
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
прабо́р м. пробо́р;
прамы́ п. — прямо́й пробо́р;
ко́сы п. — косо́й пробо́р;
англі́йскі п. — англи́йский пробо́р
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
Касаву́рыць ’глядзець коса, убок, касіць вочы’ (Нас.). Слова, безумоўна, складанае. Яго першая частка ўзыходзіць да косы (гл.). Але другая частка застаецца няяснай (магчыма, кантамінаванай).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Ладна́ць ’рыхтаваць, напр., драбіны, косы’ (паўд.-усх., КЭС), укр. ладнати ’тс’, ’збіраць (у дарогу) © рус. ладнаць ’рыхтаваць, ладзіць, рамантаваць’. Запазычана з украінскай мовы.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)