раскры́ліць, ‑лю, ‑ліш, ‑ліць; зак., што.
Шырока распасцерці ў бакі (крылы, рукі). Крыкнуў Саша: — Мы сваім дадому ходам! Кіньма снасці з апранахай у чаўне. Ён раскрыліў рукі, сонцам паліваны човен пырскамі і ветрам абдало. Вялюгін.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
руне́ць, ‑ее; незак.
Узыходзячы, зелянець (звычайна пра азімыя пасевы). Лес зрэдку разрываўся невялічкімі палянкамі, на некаторых рунела жыта. Колас. Весела рунела атава на сенажацях. Хадкевіч. // Вылучацца сваім зялёным колерам. Над шэрай страхою рунела сасна. Вялюгін.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
шыракагру́ды, ‑ая, ‑ае.
Які мае шырокія грудзі. Шыракагруды, з грываю рудой, буланы конь пазначаны таўром. Вялюгін. Рослы, плячысты і шыракагруды — і па сіле і па постаці ён не меў сабе роўнага ва ўсёй ваколіцы. Машара.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
кру́мкаць, ‑ае; незак.
1. Утвараць гукі, падобныя на «крум-крум» (пра крумкачоў). Трывожна крумкаў на сасонцы крумкач, махаючы крылом. Вялюгін.
2. Абл. Крактаць, квакаць (пра жаб). Крумкалі жабы ў кар’ерах, запоўненых вельмі дарагой тут вадой. Лупсякоў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
скарэ́лы, ‑ая, ‑ае.
Які скарэў, стаў сухім; зацвярдзелы. [Старшына] накінуў на распацелую спіну скарэлы ад гразі шынель. Быкаў. Шурпатая добрай матулі рука, лагодная, быццам у спёку рака, абмыла на ранах скарэлую кроў, укрыла старанна гаротных сыноў. Вялюгін.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ка́дка, ‑і, ДМ ‑дцы; Р мн. ‑дак; ж.
Невялікая кадзь; кадушка. Дубовы ліст, і хрэн, і кроп кладуць з гуркамі ў кадкі. Вялюгін. І [Маці] лічыць дні, Каб хутчэй дачакацца, Хлебны квас прыгатуе ў ліпавай кадцы. Панчанка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
верасо́вы і (радзей) ве́расавы, ‑ая, ‑ае.
1. Які мае дачыненне да верасу. Верасовы цвет. Верасовы мёд. □ Слыве найлепшым у пчалы ўзятак верасовы. Вялюгін.
2. у знач. наз. верасо́выя, ‑ых. Сямейства двухдольных раслін, да якога адносяцца верас, талакнянка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
стра́жніцкі, ‑ая, ‑ае.
Які мае адносіны да стражніка. У пілотцы, са скаткай з лесу Верасень выйшаў у дасветны туман каля стражніцкіх вышак. Вялюгін. // Які належыць стражніку. Усе леснікі былі ўжо ў зборы У лепшым стражніцкім уборы. Колас.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
начле́жны, ‑ая, ‑ае.
Які мае адносіны да начлегу, начлежніка. Захмяліла нас дарога Ў вербах прыбярэжных Пахам сена маладога І дымкоў начлежных. Вялюгін. І недзе за сялом далёка Начлежнай песні блудзіць рэха. Танк. // Які прызначаны для начлегу. Начлежны дом.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
салютава́ць, ‑тую, ‑туеш, ‑туе; зак. і незак., каму-чаму.
Аддаць (аддаваць) салют. З франтоў ішлі добрыя весткі, недзе амаль штодня салютавала Масква. Марціновіч. / у вобразным ужыв. Мора пырскамі гневу свайму салютуе. Чорны. Паравозу на раз’ездзе салютуюць семафоры. Вялюгін.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)