гна́цца, ганю́ся, го́нішся, го́ніцца; гна́ўся, гна́лася; ганіся; незак., за кім-чым.
1. Бегчы следам, каб дагнаць або злавіць.
Г. за праціўнікам.
2. Імкнуцца да чаго-н., дамагацца каго-, чаго-н.
Г. за модай.
Г. за доўгім рублём.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
нести́сьI несов.
1. (быстро двигаться) не́сціся, імча́цца; (бежать) бе́гчы;
2. (распространяться) разно́сіцца.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
по́дскакам, прысл.
Разм. Падскокваючы (бегчы, перамяшчацца). Дзяўчынка не стала чакаць, пакуль адыдзе аўтобус — пабегла подскакам, на адной назе, далей. Сачанка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Тру́хаць ‘бегчы подбегам, бегчы памалу’ (ТСБМ, Стан., Варл., ТС). Параўн. укр. трю́хати ‘тс’, рус. трю́хать ‘трасціся’. Афектыўнае ўтварэнне на базе трусіць (гл.), параўн. ЕСУМ, 5, 663. З экспрэсіўнай суфіксацыяй трухіня́ць ‘бегчы трушком’ (Скарбы).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Разбе́жышча ’непачцівае расстанне’ (Паўл.), розбе́жышчэ ’тс’: з велікое любві собаче розбежышчэ (ТС). Ад разбяга́цца ’бегчы ў розныя бакі’ (гл. бе́гчы).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Лапану́ць ’пабегчы, ірвануць, паспяшацца’ (карэліц., Нар. сл.) — балтызм. Параўн. літ. lapanóti ’бегчы’, lapénti ’хутка ісці, бегчы’. Канец слова ‑нуць на беларускай глебе атрымаў значэнне імгненнасці дзеяння.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
прыпусці́цца, -пушчу́ся, -пу́сцішся, -пу́сціцца; зак. (разм.).
1. Пайсці, пабегчы хутка; паскорыць хаду, крок; пачаць што-н. рабіць, пусціцца.
П. за кім-н. П. бягом.
П. ў скокі.
П. бегчы.
2. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Тое, што і узмацніцца.
Дождж прыпусціўся.
|| незак. прыпуска́цца, -а́юся, -а́ешся, -а́ецца.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
навы́перадкі, прысл.
Стараючыся перагнаць, выперадзіць іншага, адзін аднаго. Бегчы навыперадкі. □ Навыперадкі з кожнай хаты на выган хлапчукі ляцелі. Вялюгін. Птушынае царства навыперадкі выхвалялася сваімі галасамі. Новікаў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
раката́ць, ‑качу, ‑кочаш, ‑коча; незак.
1. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Абзывацца дробным раскацістым гулам. А трактар ракатаў роўна, упэўнена... Гроднеў. Мне хацелася бегчы за .. [чайкамі] па гразі, бегчы ў заімглёны свет, туды, дзе ракоча і пеніцца мора, бае казку аб тым, што цудоўны, бязмежны свет не казка, а сапраўднасць. Брыль.
2. Гаварыць, спяваць нізкім раскацістым голасам. За абабітымі дэрмацінам дзвярыма ракатаў начальніцкі бас. Асіпенка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
чараві́чкі, ‑аў; адз. чаравічак, ‑чка, м.
Памянш. да чаравікі. З гары было бегчы лёгка, і здавалася, што ўвесь час яго ножкі ў чырвоных чаравічках астаюцца ззаду. Скрыган.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)