за́гарадны, ‑ая, ‑ае.
1. Размешчаны недалёка за горадам. Загарадны дом творчасці. // Звязаны з ваколіцамі горада, з тэрыторыяй за горадам. Загарадная экскурсія. Загарадная маёўка. // Які курсіруе за межамі горада. Загарадны аўтобус.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
местачко́вы, ‑ая, ‑ае.
Уст. Які мае адносіны да мястэчка, уласцівы мястэчку. Местачковыя жыхары. Местачковыя вуліцы. □ Аўтобус, пакалыхваючыся з боку на бок, выплыў з калдобістай вулачкі на шырокую местачковую плошчу. Адамчык.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
калдо́бісты, ‑ая, ‑ае.
З вялікай колькасцю калдобін. Калдобістая дарога гайдала нас, і Валі рабілася блага. Пташнікаў. Аўтобус, пакалыхваючыся з боку на бок, выплыў з калдобістай вулачкі на шырокую местачковую плошчу. Адамчык.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
поса́дка в разн. знач. паса́дка, -кі ж.;
поса́дка дере́вьев паса́дка дрэў;
вы́нужденная поса́дка вы́мушаная паса́дка;
поса́дка в авто́бус паса́дка ў аўто́бус.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
сямёрка, -і, ДМ -рцы, мн. -і, -рак, ж.
1. Лічба
7.
2. Назва чаго-н. з сямі адзінак, напр., група з сямі чалавек, карта (для гульні) з сямю ачкамі і пад.
3. Назва маршрутаў транспартных сродкаў, абазначаных лічбай 7 (трамвай, аўтобус, тралейбус; разм.).
Дзе с. спыняецца? Паеду на сямёрцы.
|| прым. сямёрачны, -ая, -ае (да 2 і 3 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
пяшэ́чкам, прысл.
Разм. Пяшком. Ускінуў я за плечы свой мяшэчак, Прымайстраваў на рэмень кацялок, Іду знаёмаю дарогаю пяшэчкам І ўбачыў ваш калгас яшчэ здалёк. Вітка. На гарсаветаўскі аўтобус і не зірнуў [Андрэй], пяшэчкам збіраецца ісці. Лобан.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
расчыні́цца, ‑ніцца; зак.
Адчыніцца (пра дзверы, акно, века і пад.). Лабановіч падышоў да перагародкі і штурхануў дзверы, яны з шумам расчыніліся. Колас. Расчыніліся дзверцы, у аўтобус хлынула свежае паветра з нейкім мяккім халодным пахам. Адамчык.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
катану́ць, ‑ну, ‑неш, ‑не; ‑нём, ‑няце; зак.
Разм.
1. Аднакр. да катаць.
2. Паехаць куды‑н. — А я білетаў не дастаў, — бесклапотна паведаміў Віцька. — Раскупілі. Таму мая прапанова: сядзем на аўтобус і катанём за горад. Савіцкі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
уці́снуцца, -нуся, -нешся, -нецца; -ні́ся; зак.
1. Паглыбіцца, улезці ў глыб, унутр чаго-н.
У. ў зямлю.
2. З цяжкасцю ўвайсці, пранікнуць у што-н. цеснае, запоўненае.
У. ў аўтобус.
3. Цесна абвязаць сябе чым-н. (разм.).
У. папружкай.
4. перан. Якім-н. чынам уладкавацца куды-н. (разм.).
Уціснуўся ў каледж.
|| незак. уціска́цца, -а́юся, -а́ешся, -а́ецца (да 1—3 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
спяша́цца, -а́юся, -а́ешся, -а́ецца; незак.
1. з чым, з інф. і без дап. Старацца зрабіць што-н., трапіць куды-н. як мага хутчэй.
С. з пасадкай дрэў.
С. з уборкай ураджаю.
Спяшайся, бо спознішся на аўтобус.
2. (1 і 2 ас. звычайна не ўжыв.). Пра гадзіннік: паказваць няправільны час.
Гадзіннік спяшаецца на 5 хвілін.
|| зак. паспяша́цца, -а́юся, -а́ешся, -а́ецца (да 1 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)