Verbum

па́ніка, -і, ДМ -ніцы, ж.

Непераадольны жах і разгубленасць, якія адразу авалодваюць чалавекам або мноствам людзей.

Людзі кідаліся ў паніцы хто куды.

У варожым стане пачалася п.

|| прым. пані́чны, -ая, -ае.

разважа́нне, -я, мн. -і, -яў, н.

1. Вывад, рад думак, выкладзеных у лагічна паслядоўнай форме.

2. звычайна мн. Выказванні, абмеркаванні, размовы.

Многа часу траціцца на разважанні.

◊

Без разважання (разм.) — адразу, доўга не думаючы.

знайсці́ся, знайду́ся, зно́йдзешся, зно́йдзецца; знайшо́ўся, -шла́ся, -ло́ся; знайдзі́ся; зак.

1. Выявіцца, адшукацца.

Пража знайшлася.

Ахвотнікаў ехаць не знайшлося.

2. Не разгубіўшыся, выйсці з цяжкага становішча.

Не знайшоўся адразу, што адказаць.

|| незак. знахо́дзіцца, -хо́джуся, -хо́дзішся, -хо́дзіцца.

агу́лам, прысл. (разм.).

1. Усе разам, гуртам.

А. малаціць збожжа.

2. Усё адразу, цалкам (купіць, прадаць і пад.).

Прадаць фрукты а.

3. Неканкрэтна, не звяртаючы ўвагі на паасобныя факты.

Разабрацца ў справе не а., а канкрэтна.

пакаці́цца, -качу́ся, -ко́цішся, -ко́ціцца; зак.

1. Пачаць каціцца.

Мяч пакаціўся па падлозе.

2. На спуску: упасці, круцячыся; наогул упасці рэзка, адразу (разм.).

Чалавек аступіўся і пакаціўся з абрыву.

◊

Пакаціцца са (ад) смеху (разм.) — гучна і нястрымна рассмяяцца.

тут¹, прысл.

1. У гэтым месцы.

Тут многа ягад.

Тут пабудуем дом.

2. У гэты час, у гэты момант.

А тут і бацька зайшоў у хату.

3. у знач. часц. У спалучэнні з займеннікамі і прыслоўямі «як», «які», «дзе», «куды», «калі» ўжыв. ў рытарычных пытаннях для ўзмацнення экспрэсіўнасці выказвання.

І як тут яму не верыць? І дзе тут дзенешся?

4. у знач. часц. Выкарыстоўваецца пры пераходзе да якой-н. тэмы, прыкладу.

Тут мы ўбачылі, што вярнуўся гаспадар.

◊

Тут жа (разм.) — адразу ж.

Тут як тут (разм.) — адразу, раптоўна з’явіўся, аказаўся і пад.

пары́раваць, -рую, -руеш, -руе; -руй; -раваны; зак. і незак., што.

1. У фехтаванні: адбіць (адбіваць) удар праціўніка.

2. перан. Адразу, хутка прывесці (прыводзіць) бясспрэчныя пярэчанні супраць чаго-н. (кніжн.).

П. доказы апанентаў.

|| зак. таксама адпары́раваць, -рую, -руеш, -руе; -руй; -раваны.

мо́мант, -у, М -нце, мн. -ы, -аў, м.

1. Міг, імгненне, вельмі кароткі прамежак часу, у які адбываецца што-н.

Забыцца на м.

2. Частка, элемент, асобны бок якой-н. з’явы.

Станоўчыя моманты працоўнай дзейнасці.

◊

У адзін момант — адразу ж, імгненна.

пазяха́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е; незак.

Міжвольна сутаргава ўдыхаць і адразу выдыхаць паветра з шырока адкрытым ротам (пры жаданні спаць, пры стоме).

|| аднакр. пазяхну́ць, -ну́, -не́ш, -не́; -нём, -няце́, -ну́ць; -ні́.

|| наз. пазяха́нне, -я, н.

|| прым. пазяха́льны, -ая, -ае (спец.).

Пазяхальныя рухі.