Verbum

магчы́масць, -і, мн. -і, -ей, ж.

1. гл. магчымы.

2. Сродкі, умовы, неабходныя для здзяйснення чаго-н.

Знайсці м.

Вялікія магчымасці.

◊

Па магчымасці — наколькі магчыма.

Па меры магчымасцей — адпаведна з сіламі, з магчымасцямі.

мача́лка, -і, ДМ -лцы, мн. -і, -лак, ж.

Жмут мачал або якіх-н. валокнаў для мыцця, змывання гразі і пад.; наогул мяккі выраб, прызначаны для мыцця чаго-н.

|| прым. мача́лкавы, -ая, -ае.

наля́паць, -аю, -аеш, -ае; -аны; зак. (разм.).

1. што. Зрабіць што-н. наспех, няўмела, абы-як.

Н. карціну.

2. чаго, чым і без дап. Напэцкаць, нарабіць плям на чым-н.

Н. на абрус.

напярэ́дадні, прысл. і прыназ.

1. прысл. Непасрэдна перад якім-н. днём, перад якой-н. падзеяй.

Н. выпаў першы снег.

2. чаго, прыназ. з Р. Перад чым-н.

Сустрэцца н.

Новага года.

Н. выбараў.

насто́йлівы, -ая, -ае.

1. Рашучы ў дасягненні чаго-н.

Н. вучань.

2. Які выражае рашучасць або ажыццяўляецца з рашучасцю, упартасцю.

Н. стук.

Настойлівыя пошукі.

Настойліва (прысл.) стаяць на сваім.

|| наз. насто́йлівасць, -і, ж.

натапта́ць, -тапчу́, -то́пчаш, -то́пча; -тапчы́; -тапта́ны; зак.

1. Набрудзіць мокрымі нагамі; наслядзіць.

Н. на падлозе.

2. што і чаго. Уціскаючы, шчыльна злажыць, улажыць што-н.

Н. мяшок травы.

|| незак. нато́птваць, -аю, -аеш, -ае.

дасту́кацца, -аюся, -аешся, -аецца; зак.

1. Стукаючы, дабіцца адказу.

Ледзь дастукаўся ў хату.

2. чаго. Старанна дамагаючыся, дабіцца свайго (разм.).

Д. кватэры.

3. Наклікаць на сябе непрыемнасці адмоўнымі паводзінамі (разм.).

Дастукаўся, што аштрафавалі.

дзявя́ты, -ая, -ае.

1. гл. дзевяць.

Стрэлка падбіралася да дзявятай гадзіны.

2. Які атрымліваецца пры дзяленні на дзевяць.

Дзявятая частка.

3. у знач. наз. дзявя́тая, -ай, ж. Дзявятая частка чаго-н.

Адна дзявятая.

пратэрмінава́ць, -ну́ю, -ну́еш, -ну́е; -ну́й; -нава́ны; зак., што.

Прапусціць устаноўлены тэрмін чаго-н.

П. ад’езд у камандзіроўку.

|| незак. пратэрміно́ўваць, -аю, -аеш, -ае.

|| наз. пратэрміно́ўка, і, ДМ -ўцы, ж. і пратэрміно́ўванне, -я, н.

процістая́ць, -таю́, -таі́ш, -таі́ць; -таі́м, -таіце́, -тая́ць; -то́й; незак., каму-чаму (кніжн.).

1. Супраціўляцца дзеянню чаго-н., захоўваючы ўстойлівае становішча.

П. ветру.

П. чыйму-н. націску (перан.).

2. Быць проціпастаўленым, адрознівацца па сутнасці.