ла́ндыш, ‑а, м.

Шматгадовая травяністая расліна з прадаўгаватымі лістамі і дробнымі белымі пахучымі кветкамі ў форме званочкаў. З зямлі прабіліся глянцавітыя трубкі ландышаў. Хомчанка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

лесніко́ўства, ‑а, н.

Занятак, служба, дзейнасць лесніка. [Канстанцін Міхайлавіч:] — Як я цяпер разумею, бацьку няміла было леснікоўства, цягнула праца на зямлі. Лужанін. Леснікоўства Антону палюбілася. Ермаловіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

геабата́ніка, ‑і, ДМ ‑ніцы, ж.

Навука аб пашырэнні і размеркаванні раслін на паверхні Зямлі ў залежпасці ад клімату, асаблівасцей глебы, рэльефу і інш.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

геалагі́чны, ‑ая, ‑ае.

Які мае адносіны да геалогіі. Геалагічная карта. Геалагічная экспедыцыя. Геалагічная разведка. // Звязаны з гісторыяй Зямлі, зямной кары. Геалагічны перыяд. Геалагічныя працэсы.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

даўжэ́зны, ‑ая, ‑ае.

Разм. Вельмі доўгі. Дзень быў — што год, такі даўжэзны. Лобан. Махае даўжэзнай Стралой экскаватар, Ім цэлыя горы Зямлі тут узняты. Нядзведскі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

землеўлада́нне, ‑я, н.

1. Уладанне зямлёй на пэўных умовах. Сацыялістычнае землеўладанне. Абшчыннае землеўладанне. Прыватнае землеўладанне.

2. Участак зямлі, які знаходзіцца ў чыім‑н. карыстанні.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

во́дарны, ‑ая, ‑ае.

Пахучы, духмяны. Водарнае паветра. Водарнае рэчыва. □ У лесе сыра. Пасля дажджу пахла прэллю. Ад зямлі, падымалася ўгару густая водарная пара. Асіпенка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

вы́руліць, ‑лю, ‑ліш, ‑ліць; зак., што.

Вывесці самалёт, машыну куды‑н. па зямлі. Самалёт выруліў на ўзлётную паласу. Шафёр выруліў машыну на сярэдзіну вуліцы.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

кало́дзеж, -а, мн. -ы, -аў і кало́дзезь, -я, мн. -і, -яў, м.

1. Збудаванне ў выглядзе вузкай глыбокай ямы, умацаванай ад абвалаў зрубам, трубамі для здабывання вады з ваданосных слаёў зямлі.

Пачысціць к.

2. Яма для розных тэхнічных патрэб (спец.).

Шахтавы к.

Каналізацыйны к.

○

Артэзіянскі калодзеж — буравы калодзеж з труб, які падае глыбінную напорную ваду.

|| прым. кало́дзежны, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

утвары́ць, -вару́, -во́рыш, -во́рыць; -во́раны; зак., што.

1. Стварыць сабой, выклікаць сабой узнікненне чаго-н.

Лініі ўтварылі прамы вугал.

Вада ўтварыла ў зямлі паглыбленне.

2. Арганізаваць, заснаваць.

У. ваенна-палітычны саюз.

3. Зрабіць што-н. нечаканае, непажаданае, напракудзіць (разм.).

Ай, што вы, дзеці, тут утварылі!

|| незак. утвара́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.

|| наз. утварэ́нне, -я, н. (да 1 і 2 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)