нада..., прыстаўка (гл. над...).
Ужываецца замест «над».
1. Перад зычнымі, пасля якіх пішацца мяккі знак або апостраф, напрыклад: надалью, надап’ю.
2. Перад збегам двух зычных, у складзе якіх ёсць звычайна «р», «л», «м», «н», напрыклад: падабраць, нададраць, надагнуць, надаслаць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
падсме́йвацца, ‑аюся, ‑аешся, ‑аецца; незак.
1. з каго-чаго і над кім-чым. Кпіць, жартаваць над кім‑, чым‑н. Партызаны.. увесь час перагаварваліся, жартавалі. Найбольш падсмейваліся над барадатым высокім мужчынам,.. якога звалі жартам «барада». Мележ. — І калі ты гэтак распанела? — падсмейваецца з жонкі Міхал. Васілевіч.
2. Ціхенька смяяцца, пасмейвацца час ад часу. Да.. [Лабановіча] зноў вярнуўся добры настрой, і, стоячы каля люстэрачка,.. ён сам сабе падсмейваўся. Колас.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
апе́ка, ‑і, ДМ апецы, ж.
1. Мерапрыемствы па ахове правоў і інтарэсаў асоб, якія не могуць самі весці сваіх спраў. Устанавіць апеку над малалетнім. // Нагляд над дзяржавай (ахова яе правоў, клопаты пра яе развіццё і пад.), які ператвараецца капіталістычнымі краінамі ў эксплуатацыю і аграбленне падапечных дзяржаў. Міжнародная апека.
2. Нагляд, кантроль над чыёй‑н. дзейнасцю. Выйсці з-пад апёкі.
3. Асобы, установы, арганізацыі, якія ажыццяўляюць апеку.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
варажы́ць несов.
1. гада́ть, ворожи́ть;
в. на ка́ртах — гада́ть (ворожи́ть) на ка́ртах;
2. (строить догадки) гада́ть;
3. предрека́ть, предска́зывать;
4. разг. привлека́ть, зачаро́вывать, чарова́ть, завора́живать;
5. перен., разг. колдова́ть;
ску́льптар ~жы́ў над глі́най — ску́льптор колдова́л над гли́ной;
◊ ба́бка на́двае ~жы́ла — погов. ба́бушка на́двое сказа́ла (гада́ла)
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
паце́шыцца сов.
1. (кім, чым, з каго, чаго; без доп.) поте́шиться (над кем, чем и без доп.), позаба́виться (кем, чем и без доп.), наслади́ться (кем, чем и без доп.); пора́доваться (кому, чему);
2. уте́шиться;
3. (з каго, чаго) поиздева́ться (над кем, чем);
4. помилова́ться
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
піло́т, ‑а, М ‑лоце, м.
Той, хто водзіць самалёты або іншыя лятальныя апараты; лётчык. Плыве самалёт над зямлёй,.. І з тысячам мараў і дум На дол паглядае пілот. Броўка. Вядзе пілот над намі самалёт І радуецца працы нашай шчыра. Панчанка.
[Фр. pilote.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
абшарпа́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., што.
Разм. Падраць, носячы; абнасіць (пра адзенне). Абшарпаць падол. // Паабдзіраць, падрапаць што‑н. пры неасцярожным працяглым карыстанні. [Аляксей Сцяпанавіч:] — Калоціцца.. [Тарлецкі] над.. [вудзільнамі], як маці над сваім першым дзіцем. Хаця каб не абшарпаць таго лаку, не абламаць канцы. Паслядовіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
легкакры́лы, ‑ая, ‑ае.
1. Хуткі ў палёце, у рухах. Легкакрылая чайка. Легкакрылыя матылькі.
2. перан. Паэт. Зменлівы, няўстойлівы, мімалётны. Па-над сонным сялом, над заводамі Праляцеў легкакрылы Май. Лявонны. Скуль ты, вецер легкакрылы, Адкажы? Калі можаш, майму гору Памажы... Васілёк.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
люстрава́ць, ‑руе; незак.
1. Блішчаць, адсвечваць, як люстра 1. Люструе гладзь возера.
2. Адлюстроўваць. Страха .. ужо даўнавата паспела замшэць і грузна апускалася над вокнамі, якія люстравалі ў сабе тыя медныя блікі, што доўгай палосаю застылі далёка над цёмнымі палямі. Пестрак.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Мезані́н ’няпоўны паверх, пабудаваны над сярэдзінай дома’ (ТСБМ). З рус. мезанин, мезонин, якое праз франц. mezzanine з італ. mezzanino ’тс’ < mezzano ’сярэдні’ (Мацэнаўэр, LF, 10, 322; Фасмер, 2, 593 і 594; Крукоўскі, Уплыў, 79).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)