прыгрэ́ў, ‑грэву, м.
(звычайна з прыназ. «на»). Месца, якое добра прыграваецца сонцам. На ўзгорках, на сонечных прыгрэвах чарнела зямля. Вітка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
пытлява́нка, ‑і, ДМ ‑нцы, ж.
Разм. Пытляваная мука. Добра было сядзець побач на мяккіх мяхах яшчэ цёплай пытляванкі. Грахоўскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Тра́пны ‘цэльны, меткі; надзейны’ (ТСБМ, Нас., Некр. і Байк., Ласт.), сюды ж тра́фны ‘меткі’, trápna ‘ўдала, добра’ (Варл.). З польск. trafny ‘ўдалы, меткі’, аналагічна да трапіць 1, трафіць (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
увяза́цца сов.
1. в разн. знач. увяза́ться;
рэ́чы до́бра ўвяза́ліся — ве́щи хорошо́ увяза́лись;
пла́ны до́бра ўвяза́ліся з мясцо́вымі ўмо́вамі — пла́ны хорошо́ увяза́лись с ме́стными усло́виями;
за на́мі ўвяза́ўся саба́ка — за на́ми увяза́лась соба́ка;
2. перен., разг. (вмешаться) ввяза́ться;
у. ў бой — ввяза́ться в бой
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
імгла́, -ы́, ж.
1. Ападкі ў выглядзе вельмі дробных кропелек дажджу, крышталікі інею ў паветры, дробны снег.
Асенняя і.
2. Пялёнка туману, пылу, дыму і пад.; смуга.
3. перан. Пра тое, што перашкаджае добра бачыць, успрымаць навакольнае.
Вочы наліваюцца імглой ад крыўды.
4. Пра невыразнае, незразумелае, забытае.
З імглы ўспамінаў.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
ба́чыцца, -чуся, -чышся, -чыцца; незак.
1. з кім. Бачыць адзін аднаго, сустракацца.
Б. з сябрамі.
2. Успрымацца зрокам, быць бачным.
Удалечыні бачацца абрысы гор.
3. Паўставаць у думках, уяўляцца.
Будучае ўжо добра бачыцца.
|| зак. уба́чыцца, -чуся, -чышся, -чыцца (да 1 і 3 знач.) і паба́чыцца, -чуся, -чышся, -чыцца (да 1 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
абы́¹, злуч.
1. Далучае ўмоўныя і мэтавыя даданыя сказы; ужыв. пераважна з часц. «толькі».
Усё будзе добра, абы толькі на зямлі быў мір.
Ты хочаш прымірыць усіх, абы ціха было.
2. Ужыв. з даданымі сказамі часу; адпавядае злуч. «толькі», «як толькі» (разм.).
Абы вольная хвіліна, то яе ўжо ў хаце няма.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
разабра́цца, -збяру́ся, -збярэ́шся, -збярэ́цца; -збяро́мся, -збераце́ся, -збяру́цца; -забра́ўся, -ра́лася; -збяры́ся; зак.
1. Прывесці ў парадак свае рэчы, уладкавацца (разм.).
Р. з дарогі.
2. у кім-чым і (разм.) з кім-чым. Унікнуўшы ў падрабязнасці, добра зразумець каго-, што-н.
Р. ў чарцяжах.
Р. ў абставінах.
|| незак. разбіра́цца, -а́юся, -а́ешся, -а́ецца.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
Няго́ж ’а як жа, так, напэўна’ (віц., Хрэст. дыял.), сюды ж аняго́ж ’так’, аня́‑ж ’а як жа’ (віц., Мат.). Гл. няго́, семантыку добра тлумачыць няго́‑не ’тс’ (Др.-Падб.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
вяндлі́на, ‑ы, ж.
Вэнджанае прасоленае мяса, сала. Стол заслалі, прынеслі талеркі з вяндлінаю, якую так добра ўмеюць прыгатаўляць на Беларусі. Колас.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)