ахаладзе́лы, ‑ая, ‑ае.

1. Які ахаладзеў, астыў. Сонца ласкава грэла яе [Гэльчына] маладое ахаладзелае цела. Чарот.

2. перан. Які стаў да ўсяго абыякавы, страціў сілу пачуцця, свежасць ўспрымання.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

глы́ба, ‑ы, ж.

Вялікі бясформенны кавалак, абломак цвёрдага цела. Гранітная глыба. Глыба лёду. □ Летні сад над Нявою, агні над Фантанкай, Медны коннік на глыбе, залочаны шпіль... Звонак.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

су́кравіца, ‑ы, ж.

Жаўтаватая вадкасць з дамешкай крыві, якая выдзяляецца з пашкоджаных тканак і поласцей цела. З раны на галаве нават і цяпер яшчэ сачылася сукравіца. Машара.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

каэфіцые́нт, -а, М -нце, мн. -ы, -аў, м.

1. Лікавы (або літарны) множнік у алгебраічным выразе.

2. Адносная велічыня, якая колькасна вызначае якую-н. уласцівасць фізічнага цела.

К. цеплаправоднасці.

Каэфіцыент карыснага дзеяння (ккд) — адносіны колькасці карыснай работы, выкананай якім-н. механізмам, да колькасці скарыстанай ім энергіі.

|| прым. каэфіцые́нтны, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

арбі́та, -ы, ДМі́це, мн. -ы, -бі́т, ж.

1. Шлях руху нябеснага цела, а таксама касмічнага апарата, карабля.

А.

Марса.

2. перан., чаго або якая. Сфера дзеяння, распаўсюджання чаго-н.

3. Вочная ўпадзіна, вачніца.

Аж вочы павылазілі з арбіт.

|| прым. арбіта́льны, -ая, -ае (да 1 і 2 знач.; спец.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

адле́жаць, -жу, -жыш, -жыць; -ле́ж і адляжа́ць, -жу́, -жы́ш, -жы́ць; -жы́м, -лежыце́, -жа́ць; -жы́; -ле́жаны; зак.

1. што. Лежачы доўга або ў нязручнай позе, выклікаць зняменне якой-н. часткі цела.

А. руку.

А. бакі.

2. Хварэючы, праляжаць пэўны час у пасцелі (разм.).

Адляжаў тыдзень у бальніцы.

|| незак. адле́жваць, -аю, -аеш, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

пастано́ўка, -і, ДМ -ўцы, ж.

1. гл. ставіць.

2. Становішча, манера трымаць якую-н. частку цела.

Правільная п. ног.

3. Спосаб рабіць што-н., арганізацыя чаго-н.

П. музычнай адукацыі ў школах.

4. Р мн.о́вак. Тое, што і спектакль.

Тэатральная п.

|| прым. пастано́вачны, -ая, -ае (да 4 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

сегме́нт, -а, М -нце, мн. -ы, -аў, м.

1. У геаметрыі: частка круга, абмежаваная дугой і яе хордай, а таксама частка шара, аддзеленая сякучай плоскасцю.

2. Адзін з многіх аднародных членікаў цела некаторых жывёл, а таксама адзін з некалькіх аднародных участкаў якога-н. органа (спец.).

С. пазваночніка.

|| прым. сегме́нтны, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

нахі́л, -у, м.

1. гл. нахіліць, нахіліцца.

2. Пастава цела пад вуглом паміж гарызантальнай і вертыкальнай плоскасцю.

Н. дрэў.

3. Схіл, спуск, пакатая паверхня.

Круты н.

4. перан. Прыхільнасць, схільнасць, цяга да чаго-н.

Н. да музыкі.

5. Наяўнасць якіх-н. унутраных задаткаў, схільнасць да чаго-н.

Н. да прастуды.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

По́ціць ’утвараць’: пчолы воск адцяць, выдзяляюць з цела (ваўк., Сл. ПЗБ). Утворана ад пот (гл.) на базе народных уяўленняў пра ўтварэнне мёду. Менш верагодна з літ. paitsiі ’класці яйцы’ (Грынавяцкене і інш., Междунар. конф. балтистов, 148).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)