Verbum

ку́пал, ‑а, м.

1. Дах, верхняе скляпенне ў форме паўшар’я. Купал царквы. □ Здалёк відаць вялікі купал, напэўна, сабора, прыгожыя будынкі, прычалы з суднамі. Мележ.

2. перан. Пра якую‑н. паверхню, прадмет, што маюць такую форму. Купал неба. Купал парашута. □ Над галавой трапятаўся бялявы купал парасона. Алешка.

[Іт. cupola.]

лакіро́ўшчык, ‑а, м.

1. Спецыяліст па лакіроўцы. Брыгада лакіроўшчыкаў.

2. перан. Той, хто прыхарошвае рэчаіснасць, скрывае недахопы. [Даніла Кузьміч:] — Перадай гэтаму пісьменніку, што ён са сваім бліскучым лакам не памочнік нам у нашай вялікай справе. Не ўсё ў жыцці так гладка і хораша, як здаецца такім лакіроўшчыкам. Краўчанка.

магні́т, ‑а і ‑у, М ‑ніце, м.

1. ‑а. Цела, якое мае ўласцівасць прыцягваць да сябе жалезныя, стальныя або адштурхоўваць некаторыя іншыя прадметы.

2. ‑у; перан. Тое, што прыцягвае, вабіць да сябе. Страчай мяне, тайга, я зноў з табою; Ты мой магніт, тайга, ты мой магніт. Кусянкоў.

масці́цца, машчуся, мосцішся, мосціцца; незак.

1. Зручна размяшчацца, уладкоўвацца. Толя злажыў манаткі ў носе лодкі .. і пачаў масціцца на начлег. Брыль.

2. перан. Разм. Мець намер, намервацца. Дзіўныя ў .. [Максімкі] адносіны з Язэпам. Мосціцца ўсё пасябраваць з ім. Хадановіч.

3. Зал. да масціць (у 1, 2 знач.).

зеў, зева, м.

1. Адтуліна, якая вядзе з рота ў глотку. Поласць зева.

2. перан. Адтуліна, жарало. Зеў люка. Зеў печы. Зеў пячоры.

3. Спец. Прастора паміж двума слаямі асновы ў кроснах, дзе праходзіць чаўнок.

•••

Ільвіны (львіны) зеў — травяністая расліна з кветкамі, якія нагадваюць адкрытую пашчу льва.

зуба́сты, ‑ая, ‑ае.

1. З вялікімі, вострымі зубамі; з вялікай колькасцю зубоў. Вялікі зубасты шчупак стаяў у вадзе нерухома, як затопленае палена, падпільноўваючы на мелкім месцы верхаводак і сяляў. В. Вольскі.

2. перан. Дзёрзкі, востры на язык. — Славік у мяне зубасты хлапчук, стойкі ў сваіх намерах. Кулакоўскі.

іканапі́сны, ‑ая, ‑ае.

1. Які мае адносіны да іканапісу. Іканапісная майстэрня. Іканапісныя школы. // Уласцівы іканапісу, характэрны для іканапісу. Іканапісны стыль царкоўнага жывапісу. Іканапісныя каноны.

2. перан. Такі, як у святога на іконе; выглядам падобны на малюнак святога. Ідуць баркалабаўскія старцы з сінявокімі хлопчыкамі празрыстай іканапіснай прыгажосці. Караткевіч.

ёмістасць, ‑і, ж.

1. Здольнасць змясціць у сабе пэўную колькасць чаго‑н.; унутраны аб’ём. Ёмістасць рэзервуара. Ёмістасць транспартных сродкаў. □ Набралі мы посуд сярэдняй ёмістасці і пайшлі. Дубоўка.

2. перан. Якасць ёмістага (у 2 знач.). Ёмістасць параўнанняў.

3. Спец. Пасудзіна для захоўвання чаго‑н. Напоўніць ёмістасці газам.

загру́жанасць, ‑і, ж.

1. Забяспечанасць грузам; колькасць пасажыраў або грузаў пры перавозцы. Загружанасць транспарту. // Перагружанасць чым‑н.; загрувашчанасць. Працаваць перашкаджае загружанасць цэхаў сыравінаю. Чорны.

2. перан. Ступень занятасці работай; колькасць, аб’ём работы. Забеліна сама пачала скардзіцца Васіліне на загружанасць, на здароўе, на неўладкаванасць свайго жыцця. Хадкевіч.

закану́рак, ‑рка, м.

Разм. Цеснае памяшканне, цёмны куток. «Ах, вось яно што! — здагадваюся я. — Прадалі дом, а купілі заканурак, каб з яго ў дармавую кватэру ўлезці?» Ракітны. // перан. Глухое, патайное або аддаленае месца. Абышлі ўсе закануркі паблізу вёскі — можа дзе да часу зладзеі кінулі коп[ей]. Крапіва.