перабудава́ць, ‑дую, ‑дуеш, ‑дуе; зак., што.
1. Унесці змены ў будову чаго‑н., пабудаваць іначай. Перабудаваць прадпрыемства. □ Неўзабаве зноў прыехаў малады цясляр. — Трэба, — кажа, — дом нанава перабудаваць. Іначай нічога не будзе. Якімовіч.
2. Унесці змены ў сістэму, арганізацыю, парадак чаго‑н. Перабудаваць працу школы. Перабудаваць кіраўніцтва прамысловасцю. Перабудаваць лекцыю. □ [Пауль] прачытаў гэтыя словы па-руску, пераклаў на нямецкую мову, перабудаваў нямецкі сказ так, каб ён гучаў найбольш прыгожа. Шамякін. // Змяніць карэнным чынам. Перабудаваць свет. Перабудаваць жыццё.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
зрэ́шты,
1. супраціўны злучнік. Злучае сказ (ці яго частку), які абмяжоўвае выказаную думку, сцвярджэнне; адпавядае па значэнню словам: «аднак», «усё ж». У творчасці В. Дуніна-Марцінкевіча ёсць матывы, якія нагадваюць пропаведзь хрысціянскай пакорлівасці, цярпення, але зрэшты і ў гэтага пісьменніка праўда жыцця бярэ верх. Навуменка.
2. у знач. пабочн. Паказвае на раптоўную перамену гаворкі, на нерашучасць, хістанне пры выказванні. Аднак дарэмна паўстанцы Літвы (як, зрэшты, і царскія ўлады) чакалі прыбыцця судна. Г. Кісялёў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
сі́нтаксіс, ‑а і ‑у, м.
1. ‑у. Уласцівыя пэўнай мове спосабы спалучэння слоў у словазлучэнні і сказы, а таксама раздзел граматыкі, які вывучае сказ і спосабы спалучэння слоў у сказе. Асноўнымі раздзеламі граматыкі з’яўляюцца марфалогія і сінтаксіс. Граматыка. // Сукупнасць сінтаксічных з’яў, характэрных для твораў таго ці іншага пісьменніка. Намагаючыся арганічнага сплаву лірычнай, эмацыянальнай плыні з бытавой, апісальнай, Янка Брыль стварае ў рамане свой сінтаксіс. Юрэвіч.
2. ‑а. Кніга, падручнік, прысвечаныя вывучэнню дадзенага аддзела граматыкі.
[Грэч. syntaxis.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
дзі́ўна
1. нареч. стра́нно, удиви́тельно; непостижи́мо, неви́данно, дико́винно, мудрено́;
2. безл., в знач. сказ. стра́нно, удиви́тельно; непостижи́мо, чудно́
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
гато́ва
1. нареч. гото́во;
2. в знач. безл. сказ. гото́во;
◊ раз-два і г. — раз-два и гото́во
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
гато́вы
1. в разн. знач. гото́вый, гото́в;
2. в знач. сказ. гото́в;
я ўжо г. — я уже́ гото́в
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
кры́ўдна нареч.
1. оби́дно;
2. в знач. безл. сказ. оби́дно;
ніко́му не было́ к. — никому́ не́ было оби́дно
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
ку́рна
1. нареч. ды́мно;
2. безл. в знач. сказ. ды́мно;
у пако́і было́ к. — в ко́мнате бы́ло ды́мно
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
небага́та перен.
1. небога́то;
2. разг., в знач. сказ. немно́го;
у мяне́ небага́та гро́шай — у меня́ немно́го де́нег
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
непамы́сна нареч., в знач. сказ. неприя́тно, доса́дно, го́рестно;
яму́ зрабі́лася ве́льмі н. — ему́ ста́ло о́чень неприя́тно (доса́дно, го́рестно)
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)