Verbum

таргава́цца, -гу́юся, -гу́ешся, -гу́ецца; -гу́йся; незак.

1. з кім. Дагаворвацца аб цане, дабіваючыся ўступак пры заключэнні гандлёвых або іншых здзелак.

2. перан. Спрачацца, не згаджаючыся з чым-н., імкнучыся дабіцца чаго-н., атрымаць што-н.

Т., каму прынесці вады.

|| зак. старгава́цца, -гу́юся, -гу́ешся, -гу́ецца; -гу́йся (да 1 знач.).

|| наз. торг, -у, м.

то́рмаз, -а і -у, мн. тармазы́, -о́ў, м.

1. -а. Прыстасаванне для спынення або запавольвання руху машыны, цягніка і пад.

Аўтаматычны т.

Заскрыпелі тармазы, і машына спынілася.

2. -у, перан. Перашкода ў развіцці чаго-н.

Т. у рабоце.

|| прым. тармазны́, -а́я, -о́е (да 1 знач.) і то́рмазны, -ая, -ае (да 1 знач.).

ублы́тацца, -аюся, -аешся, -аецца; зак.

1. у што. Заблытацца ў чым-н.

Конь ублытаўся ў пастронкі.

2. чым. Абвязацца, абматацца чым-н.

У. рознымі лахманамі, каб машкара не кусала.

3. перан., у што і без дап. Умяшацца, увязацца ў што-н. (разм., неадабр.).

У. ў чужую справу.

|| незак. ублы́твацца, -аюся, -аешся, -аецца.

угняздзі́цца, -язджу́ся, -е́здзішся, -е́здзіцца; зак.

1. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Звіць сабе гняздо (пра птушак).

2. Зручна размясціцца, асталявацца дзе-н., звычайна на невялікай прасторы (разм.).

У. на печы.

3. (1 і 2 ас. не ўжыв.), перан. Моцна ўкараніцца дзе-н., у чым-н. (пра абстрактныя паняцці).

Угняздзілася такая думка.

узбро́іць, -о́ю, -о́іш, -о́іць; -о́ены; зак., каго-што.

1. Забяспечыць сродкамі для вядзення вайны, бою (зброяй, тэхнікай і пад.).

У. армію.

У. атрад вінтоўкамі.

2. перан., чым. Забяспечыць сродкамі для якой-н. дзейнасці.

У. гаспадарку навейшай тэхнікай.

Узброеным вокам (пры дапамозе аптычных прылад).

|| незак. узбро́йваць, -аю, -аеш, -ае.

|| наз. узбрае́нне, -я, н.

ураджа́й, -ю, мн. -і, -яў, м.

1. Колькасць збожжа, пладоў, раслін, якая ўрадзілася, вырасла.

Сабраць у.

Добры ў. садавіны.

2. Вялікая колькасць збожжа, пладоў, раслін, якая ўрадзілася.

Калі добра ўзарэш, то і ў. збярэш (прыказка). На дзяўчат у. (перан.: вельмі многа; жарт.).

|| прым. ураджа́йны, -ая, -ае (да 2 знач.).

Ураджайныя гатункі пшаніцы.

факусі́раваць, -рую, -руеш, -руе; -руй; -раваны; незак., што.

1. Збіраць прамяні ў фокус¹ (у 1 знач.; спец.).

Ф. прамяні.

2. Устанаўліваць фокус¹ (у 2 знач.; спец.).

Ф. адлюстраванне.

3. перан. Сканцэнтроўваць, засяроджваць (думку, увагу і пад.).

Ф. погляд на чым-н.

|| зак. сфакусі́раваць, -рую, -руеш, -руе; -руй; -раваны.

|| наз. факусі́раванне, -я, н.

фонд, -у, М -дзе, мн. -ы, -аў, м.

1. Грашовыя сродкі або матэрыяльныя каштоўнасці дзяржавы, прадпрыемства і пад.

Ф. заработнай платы.

Залаты ф. (таксама перан.: лепшая частка чаго-н.).

2. Рэсурсы, запасы чаго-н.

Насенны ф.

Жыллёвы ф.

3. толькі мн. Каштоўныя паперы, якія даюць прыбытак.

Банкаўскія фонды.

|| прым. фо́ндавы, -ая, -ае.

цвік, -а́, мн. -і́, -о́ў, м.

1. Металічны або драўляны стрыжань, завостраны на канцы, прызначаны для змацоўвання чаго-н.

Забіваць цвікі ў дошку.

2. перан., чаго. Самае значнае, галоўнае (разм.).

Ц. праграмы.

Ц. сезону.

|| памянш. цвічо́к, -чка́, мн. -чкі́, -чко́ў, м.

|| прым. цвіко́вы, -ая, -ае і цвіка́рны, -ая, -ае.

Цвіковая прамысловасць.

Цвікарны цэх.

цырк, -а, мн. -і, -аў, м.

1. Від тэатральнага мастацтва, які аб’ядноўвае выступленні акрабатаў, гімнастаў, клоўнаў, дрэсіроўшчыкаў і пад.

2. Будынак і ўстанова для паказу такога мастацтва.

3. перан. Пра якую-н. смешную, недарэчную падзею, факт і пад. (разм.).

Не работа, а нейкі ц.!

|| прым. цыркавы́, -а́я, -о́е (у 1 і 2 знач.).