Verbum

агрэ́бці, аграбу́, аграбе́ш, аграбе́; аграбём, аграбяце́, аграбу́ць; агро́б, агро́бла; аграбі́; агрэ́бены; зак., што.

1. Тое, што і абгрэбці.

А. стог сена.

2. Згрэбці ўсё навокал, падбіраючы (разм.).

А. ўчасткі.

3. перан. Атрымаць, здабыць, захапіць што-н. у вялікай колькасці (разм.).

А. вялікую прэмію.

|| незак. аграба́ць, -аю, -аеш, -ае.

|| наз. аграба́нне, -я, н.

адсу́нуць, -ну, -неш, -не; -су́нь; -нуты; зак., каго-што.

1. Сунучы, перамясціць на невялікую адлегласць.

А. стол ад акна.

2. Адчыняючы што-н., адвесці ўбок.

А. засаўку.

3. Зрабіць менш важным, менш значным.

Будзённае жыццё адсунула на задні план мары.

4. перан. Вылучыцца, дасягнуць значных поспехаў, апярэдзіўшы іншых.

|| незак. адсо́ўваць, -аю, -аеш, -ае.

сагрэ́цца, -грэ́юся, -грэ́ешся, -грэ́ецца; зак.

1. Сагрэць сябе, сваё цела.

С. ў хаце ля печы.

2. (1 і 2 ас. звычайна не ўжыв.). Стаць гарачым, цёплым; нагрэцца.

Вада ў печы сагрэлася.

3. перан. Падабрэць ад добрых, сардэчных слоў, адносін.

Ад добрай парады сагрэлася душа.

|| незак. саграва́цца, -а́юся, -а́ешся, -а́ецца.

|| наз. саграва́нне, -я, н.

сімфо́нія, -і, мн. -і, -ній, ж.

1. Вялікі (звычайна з чатырох частак, якія адрозніваюцца адна ад другой характарам музыкі і тэмпам) музычны твор для аркестра.

Трэцяя с.

Бетховена.

2. перан. Гарманічнае спалучэнне, злучэнне чаго-н.

С. колераў.

|| прым. сімфані́чны, -ая, -ае (да 1 знач.).

С. аркестр (са струннымі, духавымі і ўдарнымі інструментамі).

скірава́ць, -ру́ю, -ру́еш, -ру́е; -ру́й; -рава́ны; зак., каго-што.

1. Накіраваць каго-, што-н. у якім-н. напрамку.

С. каня ў лес.

С. позірк у акно.

2. перан. Даць пэўны кірунак каму-, чаму-н., схіліць да чаго-н.

С. народ на рэферэндум.

С. думкі ў пэўным напрамку.

|| незак. скіро́ўваць, -аю, -аеш, -ае.

сорт, -у, М со́рце, мн. сарты́, -о́ў, м.

1. Тое, што і гатунак.

Першы с. (таксама перан.: пра што-н. вельмі добрае). Мука першага сорту.

2. Разнавіднасць якой-н. культурнай расліны, якая адрозніваецца ад іншых раслін гэтага ж віду якімі-н. каштоўнымі якасцямі.

Высокаўраджайныя сарты пшаніцы.

|| прым. сартавы́, -а́я, -о́е (да 2 знач.).

спла́віць², спла́ўлю, спла́віш, спла́віць; спла́ўлены; зак.

1. што. Адправіць па цячэнні ракі.

С. лес.

2. перан., каго-што. Пазбавіцца ад каго-, чаго-н. (разм.).

С. непатрэбныя рэчы.

С. няпрошаных гасцей.

|| незак. сплаўля́ць, -я́ю, -я́еш, -я́е.

|| наз. сплаў, спла́ву, м. (да 1 знач.).

|| прым. сплаўны́, -а́я, -о́е (да 1 знач.).

С. лес.

Сплаўная рака.

старо́нка, -і, ДМ -нцы, мн. -і, -нак, ж.

1. гл. старана.

2. Адзін з двух бакоў ліста паперы, кнігі, сшытка і пад.

У кнізе сто старонак.

На старонках газет з’явіліся ўрыўкі новага рамана.

3. перан. Перыяд, этап у гісторыі, развіцці чаго-н.

Гераічныя старонкі гісторыі.

|| прым. старо́нкавы, -ая, -ае (да 1 знач.).

страха́, -і́, ДМ страсе́, мн. стрэ́хі і (з ліч. 2, 3, 4) страхі́, стрэх, ж.

1. Верхняя покрыўная частка будынка, якая засцерагае яго ад атмасферных з’яў.

Саламяная с.

Шыферная с.

Чарапічная с.

2. перан. Пра дом, прытулак.

Мець страху над галавой.

|| памянш. стрэ́шка, -і, ДМ -шцы, мн. -і, -шак, ж.

стушава́ць, -шу́ю, -шу́еш, -шу́е; -шу́й; -шава́ны; зак., што.

1. Тушуючы, зрабіць непрыкметным і паступовым пераход ад цёмнага да светлага колеру (спец.).

С. плоскасць.

2. перан. (разм.). Зрабіць менш прыкметным, выразным; згладзіць.

Час стушаваў гора.

|| незак. стушо́ўваць, -аю, -аеш, -ае.

|| наз. стушо́ўванне, -я, н. і стушо́ўка, -і, ДМ -шо́ўцы, ж. (да 1 знач.).