Стро́нга ‘прэснаводная рыба сямейства ласасёвых; фарэль’ (ТСБМ, Янк. БП), стронг, стронк ‘тс’ (гродз., маладз., навагр., шальч., Сл. ПЗБ), стро́нга ‘рыба Salmo trutta L.’ (Жукаў). З польск. pstrąg ‘тс’, што да *pьstrъ ‘стракаты’; формы без пачатковага n‑ у выніку дээтымалагізацыі, гл. Усачова, Слав. ихт. терм., 63.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Жывасцёр ’рыба Aspius rapax Leske’ (Касп.). Відаць, перастаноўка з жэраспер, жераствень. Гл. жэрах.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Плотка ’прэснаводная рыба сямейства карпавых, Rutilus rutilus L.’ (ТСБМ). Да плотва, платва (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
згні́сці сов.
1. сгнить; изгни́ть; (подвергнуться гниению — ещё) разложи́ться; (обратиться в труху — ещё) истле́ть;
до́шкі ўсе згнілі́ — до́ски все сгни́ли (изгни́ли);
ры́ба згніла́ — ры́ба сгнила́ (разложи́лась);
матэ́рыя згніла́ — мате́рия сгнила́ (изгнила́, истле́ла);
2. перен. сгнить;
з. ў турме́ — сгнить в тюрьме́
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
Жор ’перыяд, калі рыба кідаецца на яду’ (ТСБМ). Рус. жор ’час, калі рыба добра бярэцца’, дыял. ’апетыт’, польск. żer ’яда (у жывёл)’, чэш., славац. žer ’тс’. Бязафіксны наз. ад дзеяслова *žьrati — жэрці (гл.): *žьrъ; першаснае значэнне магло лепш захавацца ў зах.-слав. мовах ’ежа як працэс’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Кульме́нь ’сярэдняя частка брадніка, дзе затрымліваецца рыба, куль’ (Нар. сл., Яп ). Гл. куль 2.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
бялі́зна, ‑ы, ж.
1. зб. Нацельнае адзенне з тканіны пераважна светлых колераў, а таксама вырабы з такой тканіны для бытавых патрэб. Нацельная бялізна. Сталовая бялізна. Пасцельная бялізна.
2. Драпежная рыба сямейства карпавых; жэрах.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
вуго́р 1, ‑гра, м.
Рыба атрада касцістых, падобная на змяю. Тут былі доўгія, як змеі, вугры, страшныя вусатыя самы, паласатыя скумбрыі. Арабей.
вуго́р 2, ‑гра, м.
Невялікі бугарок на скуры, утвораны тлушчавай пробкай.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
язь, ‑я, м.
Прэснаводная рыба сямейства карпавых з цёмна-сіняй спінай, белаватымі бакамі і серабрыстым брушкам. Даўжыня тулава дарослага язя ў спрыяльных умовах жыцця — 70 і больш сантыметраў, вага — 6–8 кілаграмаў. Матрунёнак.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
◎ *Мыльча́к, мыльчяк ’рыба-самец са спермай’ (Клім.). Утворана ад малаччик. Да малако (гл.). Параўн. малачийη.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)