жураві́ны, ‑він; адз. журавіна, ‑ы, ж.

1. Ягадная вечназялёная расліна сямейства бруснічных, якая расце на мохавых балотах.

2. зб. Чырвоныя кіслыя ягады гэтай расліны. На бліжнім балоце жанчыны збіраюць журавіны і брусніцы — восеньскія ягады. Каваль.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

жураві́ны, -ві́н, адз. журавіна, -ы, ж.

Ягадная вечназялёная расліна сямейства бруснічных, што расце на мохавых балотах, а таксама ягады гэтай расліны.

|| прым. жураві́навы, -ая, -ае і жураві́нны, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

Пасло́енка ’ягады, перацёртыя з цукрам’ (Ян.). Да слой (гл.). Першапачаткова ’ягады, перасыпаныя цукрам паспешна’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

зацукрава́ць, ‑рую, ‑руеш, ‑руе; зак., што.

Прыгатаваць у цукровым сіропе (фрукты, ягады). Зацукраваць вішні.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Мамаранкі ’неўрадлівыя ягады’ (гродз., Сцяшк. Сл.). Параўн. рус. паўн., наўг. маму́ра ’ягады касцяніцы, марошкі, абляпіхі’. Уграфінізм. Параўн. фін. maamuurain ’касцяніца’; ‑к‑, магчыма, з памяншальнага суфікса (параўн. эст. mari ’ягады’ — marjake ’ягадка’). Гл. Каліма, 162; Фасмер, 2, 566.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

павыбіра́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е; -а́ны; зак.

1. што. Выбраць усё, многае або выбраць што-н. з усяго, многага.

П. зярняты.

П. самыя лепшыя ягады.

2. каго. Выбраць галасаваннем усіх, многіх.

П. дэлегатаў.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

вінагра́д, -у, М -дзе, м.

Павойная паўднёвая кустовая расліна з салодкімі буйнымі ягадамі, а таксама ягады гэтай расліны, якія ідуць у ежу і на выраб віна.

|| прым. вінагра́дны, -ая, -ае.

В. сок.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

расці́снуць, -ну, -неш, -не; -ні́; -нуты; зак.

1. каго-што. Націснуўшы, раздушыць, расплюшчыць.

Р. ягады.

2. што. Разняць, развесці, расшчаміць (сціснутае).

Р. зубы.

|| незак. расціска́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.

|| наз. расціска́нне, -я, н.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

чарэ́шня, -і, мн. -і, -шань і -шняў, ж.

Пладова-ягаднае дрэва з чырвонымі, жоўтымі ці амаль чорнымі костачкавымі пладамі, а таксама ягады гэтага дрэва.

|| прым. чарэ́шневы, -ая, -ае.

Чарэшневая костачка.

Чарэшневая галінка.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

Маржэ́ніны ’ягады ажыны’ (іўеў., Сцяшк. Сл.). Няясна. Магчыма, названы ягады паводле падабенства (кропачкі) з божай кароўкай, параўн. літ. maružė ’Coccinella septempunetata’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)