акалі́чнасць¹, -і, мн. -і, -ей, ж.

1. Падзея, факт, якія суправаджаюць што-н., могуць рабіць уплыў на што-н.

Узяць пад увагу а.

2. мн. Умовы, якія вызначаюць становішча каго-, чаго-н.; абставіны.

Жыццёвыя акалічнасці.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

примеча́тельный (заслуживающий внимания) ва́рты ўва́гі; (знаменательный) знамяна́льны; (характерный, показательный) характэ́рны, паказа́льны; (интересный) ціка́вы; (выдающийся) выда́тны; (замечательный) надзвыча́йны;

примеча́тельный факт ва́рты ўва́гі (ціка́вы, знамяна́льны) факт;

примеча́тельные ли́ца ціка́выя (выда́тныя, прыме́тныя) асо́бы.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

паказа́льны, -ая, -ае.

1. Які дае падставу для якіх-н. вывадаў.

П. факт.

Яго заява вельмі паказальная.

2. Які арганізаваны для ўсеагульнага азнаямлення.

П. суд.

3. Узорны, які служыць прыкладам для іншых.

Паказальная гаспадарка.

|| наз. паказа́льнасць, -і, ж.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

паказа́льны

1. в разн. знач. показа́тельный; (полный значения — ещё) знамена́тельный; примеча́тельный;

~ная гаспада́рка — показа́тельное хозя́йство;

п. суд — показа́тельный суд;

п. факт — показа́тельный (знамена́тельный, примеча́тельный) факт;

2. (служащий для указания) указа́тельный

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

характэ́рны

1. характе́рный, примеча́тельный;

х. твар — характе́рное (примеча́тельное) лицо́;

2. (отличающий от других) характе́рный, типи́чный, отличи́тельный;

~ная ры́са — характе́рная (отличи́тельная) черта́;

х. факт — характе́рный (типи́чный) факт;

3. характе́рный;

~ная ро́ля — характе́рная роль

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

утры́раваць, -рую, -руеш, -руе; -руй; -раваны; зак. і незак., што і без дап. (кніжн.).

Падаць (падаваць) у перабольшаным выглядзе, сказіць (скажаць) залішнім падкрэсліваннем якіх-н. бакоў, рыс у чым-н.

Факт праўдзівы, але ўтрыраваны.

|| наз. утры́раванне, -я, н. і утрыро́ўка, -і, ДМ -ўцы, ж.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

до́каз, -у, мн. -ы, -аў, м.

1. Довад або факт, які служыць падставай для пэўнага сцвярджэння.

Неабвержны д.

2. Сістэма лагічных вывадаў, на падставе якіх выводзіцца новае палажэнне.

Тэорыя мае некалькі доказаў.

○

Рэчавы доказ — прадмет, які мае дачыненне да злачынства і спрыяе яго раскрыццю.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

апратэстава́ць, ‑тую, ‑туеш, ‑туе; зак., што.

1. Заявіць пратэст супраць чаго‑н.; не згадзіцца з чым‑н. Апратэставаць рашэнне суддзі.

2. Засведчыць афіцыйна факт няплаты ў тэрмін па вэксалю.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

бясспрэ́чны, ‑ая, ‑ае.

Які не выклікае пярэчанняў, спрэчак; несумненны, відавочны. Бясспрэчная ісціна. Бясспрэчнае палажэнне. Бясспрэчны факт. □ Чалавек без руху і работы нудзіцца, марнее, кажуць філосафы, — гэта ёсць бясспрэчная праўда. Бядуля.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

гістары́чны, -ая, -ае.

1. гл. гісторыя.

2. Які рэальна існаваў, не выдуманы.

Г. факт.

3. Які адносіцца да часу, ад якога захаваліся пісьмовыя помнікі (напр., рукапісы); проціл. дагістарычны.

Гістарычная эпоха.

4. Выключна важны, які ўвайшоў у гісторыю.

Гістарычныя рашэнні.

|| наз. гістары́чнасць, -і, ж. (да 1 і 4 знач.).

Г. мастацкага твора.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)