Сы́пяль ’пясчаны астравок’ (Сл. ПЗБ). Да цыпель (гл.) пад уплывам сыпаць: сыпяль — пясок намыты (там жа).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

*Про́свішча, про́свышча ’назва выспы ў балоце’ (бяроз., КТС — А. Казловіч). З *про‑спышча ад сыпаць. Параўн. выспа.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

◎ Перасы́п (пірясып) ’звышпрацяглы сон’ (Юрч. СЫЛ). Пыера‑ і спаць (гл.), у ітэратыўнай форме ‑сыпаць < прасл. *sypnoli < *sьpat і.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Труско́м ‘ашчадна, патрошку’: насып труском ды бяжы трушком (Вушац. сл., Пятк. 3). Да трусіць 2 ‘сыпаць, церусіць’, гл.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Трушы́ць ‘памалу кідаць’ (Мат. Маг.). Варыянт трусі́ць ‘сыпаць, натрасаць і інш.’ з чаргаваннем с / ш, гл. тру́сіцца 2.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

дасы́паць, ‑плю, ‑плеш, ‑пле; заг. дасы́п; зак., што.

1. Скончыць сыпаць; насыпаць да якога‑н. узроўню. Дасыпаць бульбу ў мяхі. Дасыпаць кошык.

2. і чаго. Насыпаць дадаткова. Дасыпаць солі ў страву.

дасыпа́ць ​1, ‑а́ю, ‑а́еш, ‑а́е.

Незак. да дасы́паць.

дасыпа́ць ​2, ‑а́ю, ‑а́еш, ‑а́е.

Незак. да даспаць.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

шуфлява́ць, ‑люю, ‑люеш, ‑люе; незак., што.

Зграбаць, сыпаць, перасыпаць і пад. што‑н. шуфлем. [Кісяленка:] — Часам чалавек дзесяць-пятнаццаць бяруць з кожнага барака на электрастанцыю вугаль шуфляваць. С. Александровіч. Выходжу на паляну — і раптам натыкаюся на той жа самы грузавік. Дзяўчаты ззаду ў яго пясок шуфлююць. Ракітны.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Трусца́ ‘густы сняжок’ (Сцяшк. Сл.). Да трусіць ‘сыпаць, церушыць’ (гл.). Паводле Астроўскага (ABSl, 27, 126), узыходзіць да прасл. *tręs‑/*trǫs‑, параўн. польск. trzęsionka ‘дробны дождж’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Рассы́пацца ’разрадзіцца’ (Нас., Байк. і Некр., Касп., Сержп. Прык., ТСБМ; ваўк., Стан.). Эўфемізм, да рассы́пацца ’упасці, разляцецца’, якое да сыпацца, сыпаць (гл.). Параўн. роскі́дацца ’разрадзіцца’ (ТС).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Прысы́пка ’мякіна, якую дабаўлялі ў хлеб’ (ваўк., Сл. ПЗБ). Таксама, як і літ. прысы́пка ’рэчыва, парашок, якім прысыпаюць што-небудзь’, ад прысыпа́ць з суф. ‑к‑. Гл. сы́паць.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)