Verbum

пранікнёнасць, ‑і, ж.

Хвалюючая шчырасць, сардэчнасць, унутраная перакананасць. У беларускай літаратуры пачатку ХХ ст. Купала з вялікай пранікнёнасцю і глыбінёй паказаў масавае абеззямельванне сялянства. Івашын. — Ты сапраўды вельмі-вельмі добры, Сцяпан! — са шчырай пранікнёнасцю прамовіла Кацярына. Васілёнак.

дэкламава́ць, ‑мую, ‑муеш, ‑муе; незак., што і без дап.

Выразна чытаць на памяць мастацкія творы. Дэкламаваць вершы. □ Некалькі хвілін Сцяпан Сямёнавіч уважліва прыглядаўся да вучняў, потым падышоў да акна і ціха, але надзвычай выразна пачаў дэкламаваць. Шыловіч.

[Ад лац. declamare.]

зачака́цца, ‑аюся, ‑аешся, ‑аецца; зак.

Вельмі доўга чакаць; стаміцца ад доўгага чакання. — Нарэшце! — сказаў Сцяпан Ягоравіч, калі машына спынілася ля пад’езда. — Мы з Лёнькам зачакаліся. Корбан. Маці зачакалася нас — гэта ж тры дні не былі дома. Масарэнка.

усхвалява́цца, ‑лююся, ‑люешся, ‑люецца; зак.

1. Пакрыцца хвалямі. Мора ўсхвалявалася.

2. Прыйсці ў стан хвалявання, непакою; устрывожыцца. Нікіцін да таго ўсхваляваўся, што ніяк не мог прадаўжаць работу. Гурскі. Сцяпан пазнаў выратавальніцу брызентавай лодкі і чамусьці ўсхваляваўся. Дуброўскі.

міры́ць, міру, мірыш, мірыць; незак., каго-што.

Наладжваць мірныя адносіны паміж кім‑, чым‑н. — Ды кіньце вы, мужчыны! За чужыя коні сварку ўзнялі, — пачаў мірыць .. [сялян] Сцяпан Варанец. Крапіва. Непамяркоўны і крыклівы сам, Комлік, аднак, любіў мірыць другіх. Карпаў.

напа́рнік, ‑а, м.

Той, хто працуе ў пары, на змену з кім‑н. Адну [тачку] нагружае Сцяпан, а адвозіць напарнік, а другую наадварот. Гроднеў. Радзюк прыпыніў машыну і.. вылез з кабіны разам са сваім напарнікам, семнаццацігадовым кірпатым хлопцам. Хадкевіч.

паплява́ць, ‑плюю, ‑плюеш, ‑плюе; ‑плюём, ‑плюяце; зак.

Плюнуць некалькі разоў; пляваць некаторы час. Любіць Сцяпан пасядзець на прызбе, пасмактаць люльку ды напляваць у пясок перад прызбай. Крапіва. Васіль папляваў у далоні, размахнуўся і ўдарыў сякерай па камлі. Шамякін.

абсушы́цца, ‑сушуся, ‑сушышся, ‑сушыцца; зак.

Абсушыць сябе, сваю вопратку. Абсушыцца каля агню. □ Касцёр наш гарэў весела: пакуль сцямнела, мы добра абагрэліся і абсушыліся. Кірэенка. Глянуўшы на яго [Пятра], Сцяпан Фаміч загадаў яму зараз жа ісці да агню, абсушыцца. Краўчанка.

скупава́ты, ‑ая, ‑ае.

Трохі скупы. Як і ўсякі руплівы і дбайны гаспадар, .. [Жданковіч] быў у душы скупаваты, хоць сарамліва і хаваў гэтую сваю якасць. Шамякін. Але Сцяпан скупаваты на словы і толькі пазірае ва ўпор на.. [Лёньку] адным вокам. Быкаў.

штабі́ст, ‑а, М ‑сце, м.

Разм. Афіцэр штаба; штабны работнік. Хто прывык уяўляць савецкага афіцэра толькі воінам, камандзірам, штабістам, — той быў бы тут прыемна ўражаны. Брыль. [Міша Несцяровіч:] — Чуў, Сцяпан Міхайлавіч. У штабісты перавяліся. — Перайшоў, брат. Папрасілі ў абкоме. Мыслівец.