абрэ́з, -а, мн. -ы, -аў, м.

1. Абрэзаны край, беражок.

Кніга з зялёным абрэзам.

2. Вінтоўка з укарочаным канцом ствала.

Страляць з абрэза.

У абрэз (разм.) — без лішку, якраз столькі, колькі можа спатрэбіцца.

Грошай у а.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

страло́к, -лка́, мн. -лкі́, -лко́ў, м.

1. Чалавек, які ўмее страляць; хто страляе.

Меткі с.

2. Ваеннаслужачы стралковых або мотастралковых войск.

3. Ваеннаслужачы, які вядзе агонь з танка або самалёта.

С.-радыст.

4. Служачы ваенізаванай аховы.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

запали́тьIII сов. (начать палить, начать стрелять) пача́ць палі́ць, пача́ць страля́ць.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

пласту́нскі, ‑ая, ‑ае.

Які мае адносіны да пластуна. Пластунскім рыўком .. [Шэўчык] адскочыў назад і зноў залёг, падрыхтаваўся страляць. Кулакоўскі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

гарма́та, ‑ы, ДМ ‑маце, ж.

Агульная назва артылерыйскай зброі (пушка, гаўбіца, марціра і інш.). Супрацьтанкавая гармата. Зенітная гармата. □ Некалькі гадзін грымелі нашы гарматы, і водгулле іх грому далёка расплывалася па нетрах лясоў і балот Палесся. Колас.

•••

Гарматай не праб’еш гл. прабіць.

Страляць з гарматы па вераб’ях гл. страляць.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

чаму́сь, прысл.

Разм. Тое, што і чамусьці ​1. [Сярго:] Народ абучаны, страляць умее, А поспехаў у вас чамусь няма. Глебка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Прастрэ́ліна ’незабудаванае месца на вуліцы’ (слонім., Сцяшк. Сл.). Да прастрэ́ліць ’прабіць, прадзіравіць’ < страляць, страла (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

мі́ма.

1. прысл. Не спыняючыся, не затрымліваючыся або блізка, побач.

Ехаць м.

2. прыназ. з Р. Выражае прасторавыя адносіны: указвае на прадмет, асобу, каля якіх адбываецца рух.

Страляць м. цэлі.

Прапусціць міма вушэй (разм.) — не звярнуць увагі на тое, пра што гавораць.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

Стрэ́льня ‘вежа ў паглыбленні з байніцамі’ (Гарэц., Др.-Падб.). Да стрэ́ліць (гл. страляць) з суф. ‑н‑.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

саката́ць, -качу́, -ко́чаш, -ко́ча; -качы́; незак.

1. Пра курэй: кудахтаць, утвараць сокат; пра насякомых, птушак: стракатаць, утвараць строкат.

Сакочуць куры.

Трывожна стракатала сарока.

2. Часта стукаць, страляць, трашчаць.

У лесе сакаталі кулямёты.

3. перан. Вельмі хутка, не сціхаючы, гаварыць (разм.).

|| наз. саката́нне, -я, н.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)