агні́ца, ‑ы, ж.
Невялікая пасудзіна з кнотам, якая напаўняецца драўняным маслам і запальваецца перад абразамі; лампада. Па харомах вяльмож і царкоўных званіцах Анямеў п’яны спеў і патухлі агніцы. Бядуля.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Пародыя ’твор, сатырычны або камічна падроблены пад іншы твор’ (ТСБМ). З рус. паро́дия ’тс’ (Крукоўскі, Уплыў, 78). Рус. слова з’яўляецца кніжным запазычаннем праз польск. parodja або непасрэдна з лац. parōdia ад грэч. παρωδία ’спеў наадварот’ (Фасмер, 3, 208).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
кру́мканне, ‑я, н.
Дзеянне паводле знач. дзеясл. крумкаць, а таксама гукі гэтага дзеяння. Крумканне крумкача. □ Спеў салаўёў, аднастайнае крумканне жаб у блізкай крыніцы, пах чаромхі і бэзу расчулілі Чыжыка. Лупсякоў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Турлы́каць ‘мармытаць’ (Мат. Гом.), турлы́чыць ‘бубніць’ (чач., ЖНС), ‘неразборліва гаварыць’ (Юрч., Мат. Гом.), ‘гаварыць пустое’ (Сцяшк. Сл.), ‘спяваць (пра жаўрука)’ (Юрч.). Параўн. укр. дыял. турли́кати ‘павольна ехаць, ісці’, рус. турлы́кать ‘буркаваць, квакаць; прысоўваць, шумець’, польск. дыял. turlikać ‘звінець, брынчаць’. Гукапераймальнае ўтварэнне, генетычна звязанае з папярэднім (Фасмер, 4, 124; ЕСУМ, 5, 682; Праабражэнскі, 2, 20). Сюды ж турлы́чка ‘разумова адсталая асоба з неразвітай мовай’ (Юрч. Вытв.), турлы́чык ‘разумова абмежаваны чалавек, звычайна дзіця’ (Юрч. СНЛ); турлы́чыньне ‘неразборлівая гаворка’, ‘спеў жаваранка’ (Юрч.); турлы́чыньнік ‘той, хто гаворыць невыразна’ (Юрч. СНЛ). Параўн. з палаталізаваным цюрлюва́ць ‘спяваць (пра спеў жаваранка)’ (ТС), гл.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
пяю́ха, ‑і, ДМ ‑юсе, ж.
Разм.
1. Пеўчая птушка. У залатой лістоце дрэў чуваць ля сонечнай палянкі з маленства вывучаны спеў пяюхі сціплай — берасцянкі. А. Вольскі.
2. Жан. да пяюн.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
імітава́ць несов., в разн. знач. имити́ровать;
і. спеў пту́шак — имити́ровать пе́ние птиц;
і. скры́пку — имити́ровать скри́пку;
і. зо́лата — имити́ровать зо́лото
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
по́дсвіст, ‑у, М ‑сце, м.
Свіст, які суправаджае танец, спеў, ігру і пад. Ліха рэзаў гармонік, екатаў бубен, з подсвістам, з прыпеўкамі таптала .. пыл развясёлае войска. М. Стральцоў. З ложка чулася адно мірнае, з тонкім .. подсвістам храпенне. Мележ.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
во́сень, ‑і, ж.
Пара года паміж летам і зімою. Позняя восень. □ Восень ткала ўжо красёнцы Мяккай чырвані ў лістах, Восень спеў вяла бясконцы, З ветрам ходзячы ў кустах. Колас.
•••
Залатая восень — асенняя пара, калі лісце жаўцее яркімі адценнямі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
тужлі́вы
1. (полный тоски или наводящий её) тоскли́вый;
была́ ~вая цішыня́ — была́ тоскли́вая тишина́;
2. (проникнутый печалью) печа́льный; ско́рбный, го́рестный;
т. спеў — печа́льное пе́ние
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
пе́ние ср.
1. (действие) спява́нне, -ння ср., мн. нет; спеў, род. спе́ву м.;
2. (вокальная музыка) спе́вы, -ваў мн.;
учи́тель пе́ния наста́ўнік спе́ваў.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)