янта́р, -у́, м.
Скамянелая смала жоўтага колеру (звычайна празрыстая), якая ўжыв. для вырабу розных аздоб, дробных каштоўных вырабаў; бурштын.
Пярсцёнак з янтаром.
|| прым. янта́рны, -ая, -ае.
Янтарныя пацеркі (з янтару). Я. колер (залаціста-жоўты).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
бакелі́т, ‑у, М ‑ліце, м.
Штучная смала, якая ўжываецца ў фанернай і іншых галінах вытворчасці.
[Ад уласн. імя.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
мі́рра, ‑ы, ж.
Духмяная смала, якая знаходзіцца ў кары некаторых трапічных дрэў; выкарыстоўваецца ў медыцыне.
[Грэч. mȳrrha.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
растапі́цца, ‑топіцца; зак.
Стаць вадкім ад нагрэву. Воск растапіўся. Сала растапілася. Смала на сонцы растапілася.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
жыві́ца, ‑ы, ж.
Вадкая празрыстая смала, якая выцякае са ствалоў хвойных дрэў у месцах іх пашкоджання. Высокія сосны сустрэлі Сашку ціхім, задумлівым шумам. У многіх месцах на іх ствалах выступіла празрыстая, як сляза, смала-жывіца. Даніленка. На смалістых суках свяціліся застылыя кроплі жывіцы. Кавалёў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
сандара́к, ‑у, м.
Духмяная смала, якую здабываюць з кары хваёвага дрэва сямейства кіпарысавых; выкарыстоўваецца для вырабу лакаў.
[Грэч. sandarake — чырвоны мыш’як.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Смоль ‘смала, смаліна’, ‘гарэлае, дым’ (ТСБМ, Ласт., Бяльк., Байк. і Некр.), ‘смольныя дровы’ (Касп.). Параўн. укр. смоль ‘нешта вельмі чорнае’, рус. смоль ‘смала’, славен. smolje ‘ядловец’. З чаргаваннем галосных гл. смала, смаль.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
капа́л, ‑у, м.
Цвёрдая выкапнёвая смала расліннага паходжання, лепшыя сарты якой ідуць на прыгатаванне лакаў, а горшыя — лінолеуму.
[Ісп. copal.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Смалі́ца: лезці смаліцай ‘неадчэпна, напорыста, настойліва, нахабна лезці’ (Скарбы). Да смала 1 (гл.), параўн. прычапіўся, як смала ‘тс’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
каменнаву́гальны, ‑ая, ‑ае.
Які мае адносіны да каменнага вугалю, звязаны з яго здабычай. Каменнавугальная смала. Каменнавугальныя шахты. Каменнавугальная прамысловасць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)