канфедэра́цыя, -і, мн. -і, -цый, ж.

1. Саюз, аб’яднанне якіх-н. арганізацый.

Сусветная к. працы.

2. Пастаянны саюз дзяржаў, якія захоўваюць незалежнае (суверэннае) існаванне і аб’ядналіся з мэтай каардынацыі асобных пытанняў (знешнепалітычных і ваенных) у сваёй дзейнасці; адпаведная форма дзяржаўнага ўпарадкавання.

|| прым. канфедэраты́ўны, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

філо́саф, -а, мн. -ы, -аў, м.

1. Спецыяліст па філасофіі, а таксама ўвогуле мысліцель, што займаецца распрацоўкай пытанняў светапогляду.

2. перан. Чалавек, які ўдумліва, сур’ёзна ставіцца да жыцця, спакойна і разважліва адносіцца да жыццёвых няўдач і стрэсаў.

3. Той, хто схільны да абстрактных разважанняў (разм.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

эўры́стыка, -і, ДМ -тыцы, ж. (спец.).

1. Сукупнасць даследчых метадаў, якія выкарыстоўваюцца для адкрыцця раней невядомага.

2. Метад навучання пры дапамозе навадных пытанняў, дыялогаў, які стымулюе ў вучняў развіццё актыўнага пошуку рашэнняў, а таксама тэорыя такой методыкі.

|| прым. эўрысты́чны, -ая, -ае.

Эўрыстычныя метады навучання.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

канферэ́нцыя, ‑і, ж.

З’езд, нарада прадстаўнікоў якіх‑н. дзяржаў, партыйных, грамадскіх, навуковых і пад. арганізацый для абмеркавання і вырашэння пэўных пытанняў. Партыйная канферэнцыя. Літаратурная канферэнцыя.

[Лац. conferentia.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

перагаво́р, -у, мн. -ы, -аў, м.

1. мн. Дзелавы абмен думкамі пры высвятленні якіх-н. пытанняў, умоў і пад.

Дыпламатычныя перагаворы.

2. Размова; кароткая спрэчка (разм.).

Заказаць міжгародні п.

П. з суседкай па размеркаванні плошчы калідора быў гарачы.

|| прым. перагаво́рны, -ая, -ае (да 2 знач.).

П. пункт.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

збянтэ́жыць, ‑жу, ‑жыш, ‑жыць; зак., каго.

Выклікаць у каго‑н. замяшанне, разгубленасць. Нечаканасць Юрасёвых пытанняў зусім збянтэжыла дзяўчыну. Гарбук. Апоўначы выбух адкінуў вароты, збянтэжыў сваёй нечаканасцю варту. Дубоўка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

прэс-канферэ́нцыя, ‑і, ж.

Сустрэча дзяржаўнага, палітычнага, грамадскага або навуковага дзеяча (дзеячаў) з прадстаўнікамі прэсы для высвятлення пытанняў шырокага грамадскага значэння. Прэс-канферэнцыя для савецкіх і замежных журналістаў.

[Англ. press-conference.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

плебісцы́т, ‑у, М ‑цыце, м.

1. У Старажытным Рыме — закон або рашэнне, прынятае сходам плебеяў.

2. Адзін з відаў усенароднага галасавання, якое праводзіцца для вырашэння асабліва важных пытанняў; рэферэндум.

[Ад лац. plebiscitum — рашэнне народа.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

анке́та, ‑ы, ДМ ‑кеце, ж.

Апытальны ліст для збору пэўных звестак. Пасля гэтых імклівых пытанняў Філістовічу далі запоўніць анкету. Паслядовіч. [Бародка] уважліва і з цікавасцю перачытаў анкету, біяграфію. Шамякін.

[Фр. enquête.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

кангрэга́цыя, ‑і, ж.

1. Аб’яднанне царкоўных, у прыватнасці манаскіх, абшчын аднаго ордэна ў рымска-каталіцкай царкве. Кангрэгацыя езуітаў.

2. Адміністрацыйны орган пры рымскім папе, які ведае пэўным колам пытанняў.

[Лац. congregatio.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)