насо́с², -а, мн. -ы, -аў, м.

1. Тое, што і помпа.

2. Прылада, пры дапамозе якой напампоўваюць паветра ў шыны веласіпеда, аўтамабіля і пад.

|| прым. насо́сны, -ая, -ае (да 1 знач.).

Насосная станцыя.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

гідраэлева́тар, ‑а, м.

Спец. Водаструменная помпа для пад’ёму і перамяшчэння па трубаправодзе вадкасцей і разрэджанага грунту.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

сілкава́льны, ‑ая, ‑ае.

Спец.

1. Прызначаны для сілкавання. Сілкавальная вада для паравога катла.

2. Які забяспечвае чым‑н. неабходным для нармальнага дзеяння, функцыяніравання. Сілкавальная станцыя. Сілкавальная помпа. Сілкавальны коўш.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

брандспо́йт, ‑а, М ‑йце, м.

1. Пераносная пажарная помпа.

2. Металічны наканечнік на пажарным рукаве для накіроўвання струменя вады. Віктар схапіў у свае рукі брандспойт і струмень вады накіраваў на людзей. Лобан.

[Гал. brandspuit.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

турбі́нны, ‑ая, ‑ае.

Які мае адносіны да турбіны. Турбінныя лопасці. Турбінны завод. □ І сёння забурліла Рэчка Моўчадзь. Турбінны гул Здалёк цяпер чуваць. Шымук. // Які дзейнічае, працуе пры дапамозе турбіны. Турбінная помпа. Турбінны паравоз.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Пампо́н ’упрыгожанне ў выглядзе шарыка з нітак, футра і інш. на шапках, туфлях і пад.’ (ТСБМ). З рус. помпо́н (параўн. Крукоўскі, Уплыў, 73), дзе з франц. pompon < pompa ’помпа, пышнасць, урачыстасць’ (Фасмер, 3, 324).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

сілкава́льны тех. пита́тельный;

~ная ста́нцыя — пита́тельная ста́нция;

с. кла́пан — пита́тельный кла́пан;

~ная по́мпа — пита́тельный насо́с

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

Смактуга́ ‘нізкае месца на полі, дзе вымакае рунь’ (зэльв., Нар. словатв.). Да смактаць (гл.) з суф. ‑уг(а). Сюды ж смакту́н ‘падзолістая глеба’ (ашм., Сл. ПЗБ), смакту́нь ‘халодная неўрадлівая глеба’ (Скарбы) з суф. ‑ун, ‑унь, а таксама магчымы наватвор Ластоўскага смакту́г, смактугі́ ‘помпа’ (Ласт.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

ма́слены прил., в разн. знач. ма́сляный;

~ная по́мпа — ма́сляный насо́с;

~ная пля́ма — ма́сляное пятно́;

◊ ма́сла ~нае — ма́сло ма́сляное

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

насо́с ​1, ‑у, м.

Спец. Балючая пухліна на небе ў жывёл.

насо́с ​2, ‑а, м.

1. Тое, што і помпа ​1.

2. Прылада, пры дапамозе якой напампоўваюць паветра ў шыны веласіпеда, аўтамабіля і пад. Чалавек трымаў на вентылі шланг насоса, а я зноў пачаў напампоўваць. Кулакоўскі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)