аднако́нны, ‑ая, ‑ае.

1. Прыстасаваны для ўпрагання аднаго каня; запрэжаны адным канём. Аднаконны плуг. Аднаконная фурманка.

2. Які мае аднаго каня (пра аднаасобніцкую гаспадарку).

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

часа́мі, прысл.

Тое, што і часам. Падскакваў часамі плуг, зачапіўшы парогам камень. Баранавых. — Ты не з горада, часамі? — запытаў Анікей. — У гадаў, браце... Гартны.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

заглы́біць, ‑блю, ‑біш, ‑біць; зак., што.

Размясціць на пэўнай глыбіні. Заглыбіць кабель у зямлю на два метры. // Разм. Апусціць глыбей, чым трэба. Надта заглыбіць плуг.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

вы́каўзнуць, ‑ну, ‑неш, ‑не; зак.

Разм. Выслізнуць. Плуг выкаўзнуў з рук і .. зрабіў доўгі агрэх. Гартны. Зося выкаўзнула з хлеўчука, але не пабегла, не спалохалася. Ваданосаў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

развінці́ць, ‑вінчу, ‑вінціш, ‑вінціць; зак., што.

Разняць, разабраць што‑н. звінчанае. Развінціць рэйкі. □ Плуг даўно валяўся на ферме, пакуль яго не развінцілі і не расцягнулі. Пташнікаў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

задля́кацца, ‑аюся, ‑аешся, ‑аецца; зак.

Абл. Надоўга затрымацца дзе‑н. (загаварыўшыся або па іншых прычынах). — А няхай яго... Задлякаўся ды прасядзеў цэлы адвячорак, — сказаў Баранок, беручы плуг. Крапіва.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

скрыгіта́ць, ‑гічу, ‑гічаш, ‑гіча; незак.

Абл. Скрыгатаць. Моцна сціснутыя зубы скрыгіталі. Крапіва. Камення на полі ўжо не было зверху, адно траплялася яно ў зямлі, аб яго скрыгітаў плуг. Чорны.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

зрэ́заны, ‑ая, ‑ае.

1. Дзеепрым. зал. пр. ад зрэзаць.

2. у знач. прым. Тупы, пакарочаны ад карыстання. Было ўсё пад рукамі: прытуплены зрэзаны плуг, аброчная торба з кормам каню. Гартны.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

асарамаці́ць, ‑мачу, ‑маціш, ‑маціць; зак., каго.

Разм. Паставіць каго‑н. у становішча, якое прымушае адчуць сорам, няёмкасць. Андрушка ўзяў з рук у Мацвея плуг. Яму цяпер было страшна асарамаціць сябе перад Мацвеем. Лобан.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Прыбро́нак ’вяроўка, за якую зачэплены плуг’ (астрав., Сцяшк.). Значэнне, відаць, няпэўнае ці змененае, таму што корань яўна да *бро́на ’барана’, запазычанага з польск. brona. Прэфіксальна-суфіксальнае ўтварэнне на беларускай дыялектнай глебе.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)