айва́, ‑ы, ж.

1. Паўднёвае пладовае дрэва сямейства ружакветных.

2. Плод гэтага дрэва, падобны на яблык і грушу, цвёрды, даўкі на смак. / у знач. зб. Варэнне з айвы.

[Цюрк.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

фіста́шка, ‑і, ДМ ‑шцы; Р мн. ‑шак; ж.

1. Паўднёвае пладовае дрэва з перыстымі лістамі сямейства сумахавых.

2. Ядомы плод гэтага дрэва, які мае форму невялікага арэха.

[Ад фр. pistache з грэч.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

бергамо́т, ‑а, М ‑моце, м.

1. Агульная назва некаторых сартоў груш. Чырвоны бергамот.

2. Невялікае вечназялёнае пладовае дрэва сямейства рутавых, эфірны алей якога выкарыстоўваецца ў парфумнай і кандытарскай вытворчасці.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Пе́рсік ’паўднёвае пладовае дрэва і яго плод, Persica vulgaris’ (ТСБМ). З рус. персик (Крукоўскі. Уплыў, 73), якое праз с.-н.-ням. persik, с.-в.-ням. pfërsich ’тс’ з лац. malum persicum ’персідскі яблык’ (Фасмер, 3, 243).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

пладо́вы, ‑ая, ‑ае.

1. Які прыносіць прыдатныя для яды плады. Пладовыя дрэвы.

2. Прыгатаваны з пладоў; у склад якога ўваходзяць плады. Пладовы цукар. Пладовае віно.

3. У складзе якога маюцца органы размнажэння, апладненяя (пра расліны).

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

лімо́н, ‑а, м.

1. Паўднёвае вечназялёнае пладовае цытрусавае дрэва сямейства рутавых.

2. Авальны плод гэтага дрэва з тоўстай пахучай жоўтай скуркай, кіслы на смак. [Клопікаў:] — Чайку, чайку паспытайце З лімончыкам... Італьянскім... Лімоны ў іх, дай божа. Лынькоў.

[Перс. līmūn.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

інжы́р, ‑а і ‑у, м.

1. ‑а. Паўднёвае пладовае дрэва сямейства тутавых; фігавае дрэва, смакоўніца.

2. ‑у. Салодкі мясісты плод гэтага дрэва; фіга, смоква, вінная ягада. / у знач. зб. У гэты час старая служанка прынесла віно і драўляную талерку з сушаным інжырам і рознымі яшчэ прысмакамі. Самуйлёнак.

[Перс.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

я́блыня, ‑і, ж.

Пладовае дрэва сямейства ружакветных з ядомымі сакавітымі акруглымі пладамі (яблыкамі). Садовая яблыня. Дзікая яблыня. □ Галлё панадна разлапушыў За хатай прадзедавай сад; Чарэшні, яблыні і грушы Сышліся згодліва ў рад. Купала. На яблыні ружовы цвет — Галіна пры галіне. Лужанін. Наліліся антонаўкі сокам густым, Абцяжарылі нізкія яблыні. Панчанка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

мандары́н 1, ‑а, м.

1. Вечназялёнае пладовае цытрусавае дрэва сямейства рутавых, якое расце на поўдні. Квітнелі стройныя, тонкія дрэўцы мандарынаў. Самуйлёнак.

2. Кісла-салодкі духмяны плод гэтага дрэва.

[Фр. mandarine ад ісп. mandarin.]

мандары́н 2, ‑а, м.

Гіст. Еўрапейская назва дзяржаўнага чыноўніка ў старым феадальным Кітаі. У паланкіне, раскінуўшыся, сядзеў мандарын у шырокім сінім шаўковым халаце. Маўр.

[Партуг. mandarin ад перс. mantrin — саветнік.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

по́йла, ‑а, н.

Піццё для жывёлы, звычайна з мукой, вотруб’ем і пад. Андрэй прынёс з хаты цёплае пойла, забеленае мукой. Чарнышэвіч. // Разм. Пра напітак, непрыемны на смак. [Хальс:] Што ж, калі няма віна, прыдзецца паспрабаваць гэтае пойла. Мележ. [Кушнер:] — Ехалі назад, — заехалі ў чайную ў Вярбовічах. І, канешне, выпілі. Ды што пілі! Піва і нейкае пладовае віно .. Пойла. Шамякін.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)