попа́сть сов.

1. (куда-л.) тра́піць; папа́сці;

попа́сть на доро́гу тра́піць (папа́сці) на даро́гу;

домо́й мы попа́ли по́здно ве́чером дамо́ў мы тра́пілі (папа́лі) по́зна ўве́чары;

он дово́лен, что попа́л в университе́т ён задаво́лены, што тра́піў ва ўніверсітэ́т;

2. (в кого, во что) папа́сці; тра́піць; пацэ́ліць;

стрело́к попа́л в мише́нь страло́к папа́ў (тра́піў, пацэ́ліў) у мішэ́нь;

пу́ля попа́ла мне в но́гу ку́ля папа́ла (тра́піла) мне ў нагу́;

он попа́л ного́й в грязь ён папа́ў (тра́піў) наго́й у гразь;

в се́ти попа́ло мно́го ры́бы у се́тку папа́ла мно́га ры́бы;

3. безл., разг. папа́сці, уляце́ць;

ему́ попа́ло от роди́телей яму́ папа́ла (уляце́ла) ад бацько́ў;

◊

попа́сть в беду́ тра́піць (папа́сці) у бяду́;

попа́сть в неприя́тное положе́ние тра́піць у непрые́мнае стано́вішча;

попа́сть па́льцем в не́бо тра́піць (папа́сці, пацэ́ліць) па́льцам у не́ба;

попа́сть в са́мую то́чку тра́піць (папа́сці, пацэ́ліць) у са́мую кро́пку;

попа́сть впроса́к тра́піць у няёмкае стано́вішча, укляпа́цца, ашука́цца;

попа́сть по́д руку папа́сці (тра́піць) пад руку́;

ему́ попадёт! яму́ пападзе́ (уляці́ць);

как попа́ло як папа́ла;

где попа́ло дзе папа́ла;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

рассе́яцца, 1 і 2 ас. не ўжыв., -се́ецца; зак.

1. Падаючы, сеючыся, рассыпацца ў розныя бакі, папасці ў розныя месцы.

2. Размеркавацца, размясціцца на вялікай прасторы, у розных месцах.

Байцы рассеяліся па лесе.

3. перан. Прайсці, знікнуць (пра якое-н. непрыемнае пачуццё).

Мая трывога не рассеялася.

|| незак. рассе́йвацца, -аецца і рассява́цца, -а́ецца.

|| наз. рассе́йванне, -я, н. і рассява́нне, -я, н.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

котёл кацёл, род. катла́ м.;

а́томный котёл физ. а́тамны кацёл;

попа́сть в котёл воен. тра́піць (папа́сці) у кацёл.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

Ману́ць 1 ’хлусіць’ (ганц., Жыв. сл. і Сл. Брэс.; Ян.). Да мані́ць (гл.).

Ману́ць 2 ’завабліваць’ (Ян.). Укр. ману́ти, рус. цэнтр., паўд. ману́ть ’тс’, ’падклікаць знакамі, рукамі, поглядам’, ’угаворваць паехаць, пайсці куды-небудзь’, ’цягнуць, выклікаць жаданне’. Да мані́ць (гл.).

Ману́ць 3 ’трапіць, папасці куды трэба’ (Бяльк.). Да мані́ць ’прыцягваць’ (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Прыме́ць ’магчы, змагчы; мець сілу, магчымасць’; каб прыме́ў ’калі б мог’ (ТСБМ, Нас., Гарэц., Байк. і Некр., Некр., Янк. 2, Янк. БП, Жд.; слонім., Жыв. НС), прыйме́ць ’магчы’ (ТС), приме́тсь ’папасці ў рукі’ (Шпіл.). Прэфіксальнае ўтварэнне ад мець (гл.). Рус. бранск. приме́ть ’магчы’, укр. примі́ти ’тс’, пре́міч ’сіла, найбольшая моц’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

мясару́бка, ‑і, ДМ ‑бцы; Р мн. ‑бак; ж.

Машына або ручная машынка, якая рэжа мяса, ператвараючы яго ў фарш. // перан. Пра кровапралітную бітву, вайну; пра месца, дзе адбывалася такая бітва. Лукавіцыну пашчаслівіла не папасці ў сусветную мясарубку — імперыялістычную вайну. Крапіва.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

лі́тнік, ‑а, м.

Спец. Адтуліна або прыстасаванне для падводу расплаўленага металу ў ліцейную форму. Метал, здавалася, сам знаходзіў літнік, каб папасці і забегчы ў форму. Скрыган. // Частка металу, якая асталася на адлітай рэчы ў месцы ўлівання металу ў ліцейную форму. Адрэзаць літнік.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

насы́пацца, ‑плецца; зак.

1. Сыплючыся, папасці куды‑н. [Туравец] атрос пясок, які насыпаўся за каўнер.. Было так ціха, што ламала скроні. Мележ.

2. Асыпаючыся, пакрыць паверхню чаго‑н. Насыпалася лісця на дол.

насыпа́цца, ‑а́ецца; незак.

1. Незак. да насыпацца.

2. Зал. да насы́паць.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

падцэ́ліць, ‑цэлю, ‑цэліш, ‑цэліць; зак.

Разм.

1. Трапна папасці куды‑н., у якую‑н. цэль. [Тарэнта:] — Падцэляць жа вось неяк акурат у галаву. Калі б яшчэ раз давялося, дык бы напэўна ўжо ў лоб проста падцэлілі б. Галавач.

2. перан. Угадаць, улавіць зручны момант.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

прагу́лачны, ‑ая, ‑ае.

Які мае адносіны да прагулкі, прызначаны для прагулкі. Каб вярней папасці на сходку, .. [Рыгор] завідна прагулачным шагам пайшоў на Задзвінне. Гартны. Неяк нядзельным надвячоркам мы плылі на вялікім прагулачным параходзе. Грахоўскі. Да галоўнай алеі прымыкаюць прагулачныя дарожкі, таксама абсаджаныя дрэвамі. Гавеман.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)