Пастроіць ’парадзіць’ (КЭС, лаг.), ’адрамантаваць’ (Мат. Гом., ТС), ’палатаць’ (Ян.), ’прыгатаваць’, ’прыбрацца’ (ТС), ’пабудаваць’ (Бяльк.). Да строіць, строіцца (< прасл. strojiti) (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
цяля́тнік, -а, мн. -і, -аў, м.
1. Хлеў для цялят.
Пабудаваць ц.
2. Той, хто даглядае цялят.
3. Таварны вагон, прызначаны для перавозкі жывёлы (разм.).
|| ж. цяля́тніца, -ы, мн. -ы, -ніц (да 2 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
падахво́ціць, -во́чу, -во́ціш, -во́ціць; -во́чаны; зак., каго-што і з інф.
Выклікаць жаданне што-н. рабіць.
П. праўленне завода пабудаваць дом.
П. каго-н. да размовы.
|| незак. падахво́чваць, -аю, -аеш, -ае.
|| наз. падахво́чванне, -я, н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
вы́мураваць, ‑рую, ‑руеш, ‑руе; зак., што.
Пабудаваць, выкласці што‑н. з цэглы, каменю і пад. Вымураваць дом, сцяну, склеп.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
словалі́тня, ‑і, ж.
Уст. Прадпрыемства па вырабу друкарскіх літар, шрыфталіцейны завод. [Адвернік:] Ён [Скарына] магістрату Вільні прапануе Пабудаваць друкарню, словалітню. Клімковіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Пастаўля́ць (чэрв.) ’пабудаваць’, шальч. ’направіць, адрамантаваць’ (Сл. ПЗБ). Да паста́віць < прасл. staviti ’будаваць’, параўн. ст.-руск. поставлениѥ, ст.-польск. stawienie, чэш. stavení ’будынак’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
зрубі́ць, зрублю, зрубіш, зрубіць; зак., што.
Пабудаваць што‑н. з бярвення, брускоў; зрабіць зруб. З бярвення звонкага брыгады зрубяць хаты. Панчанка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
птушкафе́рма, ‑ы, ж.
Птушкагадоўчая ферма. [Старшыня] давёў, што толькі прыбытак ад возера, калі на ім пабудаваць птушкаферму, намнога памножыць багацце калгаса. Ваданосаў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
сінкапі́раваць, ‑рую, ‑руеш, ‑руе; зак. і незак., што.
Спец. У музыцы — пабудаваць (будаваць) што‑н. на сінкопах, з сінкопамі. Сінкапіраваць мелодыю.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Пастанаві́ць ’пабудаваць’ (жытк., Мат. Гом.). У выніку кантамінацыі лексем стан (< stanъ) ’будынак, дом’, паставіць ’будаваць’ (гл.). Больш падрабязна пра стан гл. Лучыц-Федарэц, Лекс. Палесся, 166–169.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)