рата́й, ‑я, м.

Уст. Араты. На сонцы пабліскваюць рэйкі. І хоць бы дзе след чалавечы. Нідзе ні ратая, ні жнейкі. Колас.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

суглі́нак, ‑нку, м.

Гліністая, глеба са значнай колькасцю пяску. Дзе-нідзе, на ўскрайку лесу, на суглінку сядзела сям’я зеленаватых рыжыкаў. Васілевіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ду́дкі, выкл.

Разм. Служыць для адмаўлення чаго‑н., адказу ад чаго‑н. [Гарлахвацкі:] Дудкі, грамадзянін Зёлкін! Нідзе ты ад нас не схаваешся! Крапіва.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

кра́піна, ‑ы, ж.

Пляма другога колеру на чым‑н. Дзе-нідзе шлях быў крануты жоўтымі крапінамі, пажаўцелымі ліс[та]мі, апаўшымі з бяроз. Броўка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

зазеляне́лы, ‑ая, ‑ае.

Які пачаў зелянець, зрабіўся зялёным. Каля плота на зазелянелым дзірванчыку і дзе-нідзе на градках у агародзе блішчаў іней. Хадкевіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

сцяблі́нка, ‑і, ДМ ‑нцы; Р мн. ‑нак; ж.

Памянш. да сцябліна; невялікая сцябліна. Ні сцяблінкі з-пад снегу не ўбачыш нідзе. Куляшоў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

пярэ́сна, ‑ы, ж.

Лугавая расліна сямейства казяльцовых з яркімі, буйнымі кветкамі. Дзе-нідзе рассыпана пярэсна з чырванаватааранжавымі кветкамі, якія нагадваюць сваёй формай садовую ружу. Гавеман.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

віда́ць, у форме інф., у знач. вык.

1. Можна бачыць, разгледзець.

Адсюль усё добра в.

Блізка в., ды далёка дыбаць (прыказка).

2. Можна разумець.

Сэнс байкі добра в.

3. Быць відавочным, вынікаць.

З гэтага в., што работа скончана ў тэрмін.

4. у знач. пабочн. сл. Як здаецца, мабыць, напэўна.

В., прыйдзецца ехаць аднаму.

◊

Ад зямлі не відаць (разм.) — вельмі маленькага росту.

Відам не відаць (разм.) — ніякіх прымет, нідзе не відаць.

Па ўсім відаць або як відаць — напэўна, відавочна.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

адстаўні́к, ‑а, м.

Той, хто знаходзіцца ў адстаўцы (цяпер звычайна пра ваенных). [Максім Сілыч] — адстаўнік-пенсіянер, жонка таксама нідзе не працуе, так што на ўсё лета прыехалі зноў. Марціновіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

зрэ́дку, прысл.

1. Іншы раз, час ад часу. Навокал пацішэла, толькі зрэдку чуліся стрэлы. Мележ.

2. Дзе-нідзе, месцамі. Зрэдку трапляліся кучаравыя бярозкі і трапяткія асіны. Сіняўскі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)