падтры́мліваць несов.
1. в разн. знач. подде́рживать; см. падтрыма́ць;
2. (каго, што) покрови́тельствовать (кому, чему);
3. спец. (держать на себе, быть опорой) нести́;
кало́ны ~ваюць а́рку — коло́нны несу́т а́рку
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
гарадзі́ць несов., прям., перен. городи́ть;
◊ агаро́д г. — огоро́д городи́ть;
г. (вярзці́) глу́пства — нести́ (моло́ть) чушь;
гаво́рыць — гаро́дзіць, а на пра́ўду выхо́дзіць — погов. как бу́дто чушь, а на пове́рку выхо́дит — пра́вда
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
віць несов. вить;
◊ в. вяро́ўкі — (з каго) вить верёвки (из кого);
з ве́тру вяро́ўкі в. — нести́ (поро́ть) ахине́ю (дичь, вздор, ерунду́, галиматью́, чепуху́, чушь);
сам на сабе́ вяро́ўку ўе — сам себе́ я́му ро́ет
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
глу́пства ср.
1. (несуразица) чепуха́ ж.; ерунда́ ж., глу́пость ж.;
2. (глупая мысль, речь) вздор м., чушь ж., околе́сица ж.;
3. (что-л. незначительное) пустя́к м., ме́лочь ж., ерунда́ ж.;
◊ гарадзі́ць (вярзці́) г. — нести́ (моло́ть) чушь
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
перамяні́цца сов.
1. перемени́ться, измени́ться;
яе́ хара́ктар ве́льмі ~ні́ўся — её хара́ктер о́чень перемени́лся (измени́лся);
2. взять ина́че и́ли бо́лее удо́бно;
пачака́й, я ~мяню́ся, мне нязру́чна не́сці — подожди́, я возьму́ ина́че, мне неудо́бно нести́;
3. разг. смени́ть бельё
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
Інтуру́сіца ’лухта, глупства’ (Касп.). Бясспрэчна, звязана з рус. туру́сы ’лухта, балбатня’, галоўным чынам у выразах турусы на колёсах; подпускать турусы (на колёсах); нести турусы (на колёсах), дыял. туру́сить ’казаць лухту, хлусіць, вярзці глупства’, ’трызніць у сне’. Гэтыя выразы звычайна тлумачаць назвы асаднай вежы, якая рухаецца на колах, паколькі расказы аб ёй лічыліся неверагоднымі. Далей збліжаюць са ст.-рус. тарасъ ’падкатны зруб, які ўжываўся для абароны і асады горада’ (XVI ст.) (Праабражэнскі, 2, 21; КЭСРЯ, 455), запазычаным з польск. taras ’насып, вал; укрыцце, загарода; тэраса’, якое ўзыходзіць да лац. terrācea праз франц. ці ням. пасрэдніцтва (Кіпарскі, ВЯ, 1956, 5, 138). Аднак збліжэнне з таросы выклікае фанетычныя цяжкасці і не з’яўляецца неабходным, тым больш што турусы можна звязаць непасрэдна з лац. turris ’вежа’ (гл. заўвагу Трубачова, Дополн., 4, 125). Пачатковае ін‑ у беларускім слове не зусім яснае. Магчыма, вынік кантамінацыі з *інтруз, якое пранікла ва ўсходнеславянскія гаворкі з польск. intruz ’нахабнік, назойлівы чалавек’, ’выскачка’ (Слаўскі, 1, 465). Не выключана, што ін‑ асэнсоўваецца як прэфіксальны элемент, адносна словаўтварэння і семантыкі параўн. алесіца (гл.) < акалесіца.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
караву́л м.
1. в разн. знач. карау́л;
змяні́ць к. — смени́ть карау́л;
не́сці к. — нести́ карау́л;
2. в знач. межд., разг. карау́л;
○ узя́ць пад к. — взять под карау́л (под стра́жу);
браць на к. — браць на карау́л;
◊ хоць к. крычы́ — хоть карау́л кричи́
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
несу́щий
1. прич. які́ (што) нясе́; які́ (што) выко́нвае; які́ (што) ро́біць; які́ (што) це́рпіць; які́ (што) зно́сіць; які́ (што) трыма́е, які́ (што) падтры́млівае; які́ (што) го́ніць; які́ (што) імчы́ць; які́ (што) вярзе́, які́ (што) пляву́згае; см. нести́I 1—6, 8;
2. прил., техн. нясу́чы, апо́рны.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
ця́жка нареч.
1. тяжело́; тя́жко;
не́сці было́ ц. — нести́ бы́ло тяжело́;
ц. ды́хаць — тяжело́ (тя́жко) дыша́ть;
2. тяжело́, тру́дно; тя́гостно, обремени́тельно;
3. тру́дно, тяжело́, тя́жко;
4. тяжело́, тя́гостно;
5. изнури́тельно; тяжело́;
6. тяжело́, тяжелове́сно;
2-6 см. ця́жкі;
◊ ц. сказа́ць — тру́дно сказа́ть
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
падне́сці сов.
1. (да каго, чаго, к каму, чаму) поднести́ (к кому, чему);
п. дзіця́ да акна́ — поднести́ ребёнка к окну́;
п. рэ́чы да цягніка́ — поднести́ ве́щи к по́езду;
2. (помочь нести) поднести́;
3. (сделать подношение) поднести́, преподнести́;
◊ п. ду́лю — груб. показа́ть шиш;
п. пілю́лю — поднести́ пилю́лю
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)