гарні́раваць
‘дадаць (дадаваць) гарнір да мясной або рыбнай стравы’
дзеяслоў, пераходны, закончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне
| Будучы час |
|
адз. |
мн. |
| 1-я ас. |
гарні́рую |
гарні́руем |
| 2-я ас. |
гарні́руеш |
гарні́руеце |
| 3-я ас. |
гарні́руе |
гарні́руюць |
| Прошлы час |
| м. |
гарні́раваў |
гарні́равалі |
| ж. |
гарні́равала |
| н. |
гарні́равала |
| Загадны лад |
| 2-я ас. |
гарні́руй |
гарні́руйце |
| Дзеепрыслоўе |
| прош. час |
гарні́раваўшы |
Крыніцы:
piskunou2012.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
абва́лка, ‑і, ДМ ‑лцы, ж.
1. Тое, што і абвальванне. У тунэлі скончылася абвалка пароды.
2. Спец. Аддзяленне мяса ад касцей. Абвалка мясной тушы.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
руле́т, -та м., кул. руле́т;
мясны́ р. — мясно́й руле́т;
біскві́тны р. — бискви́тный руле́т
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
сбой м.
1. (мясной) збой, род. збо́ю м.;
2. с.-х. (зерна) вы́сеўкі, -вак ед. нет; (соломы) аме́цце, -цця ср., паза́дкі, -каў ед. нет;
3. спорт. збой, род. збо́ю м.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
сала́та, ‑ы, ДМ ‑лаце, ж.
1. Аднагадовая агародная расліна сямейства складанакветных, лісты якой сырымі ўжываюцца ў ежу. [Гануля] ішла з гарода і несла ў кошыку маладзенькую радыску, салату і яшчэ кволае пер’е цыбулі. Чарнышэвіч.
2. Страва з лісцяў гэтай расліны з воцатам, смятанай і пад.
3. Халодная страва з нарэзанай кавалачкамі сырой або варанай гародніны, часам рыбы, мяса і пад., палітых якім‑н. соусам. Салата з памідораў. □ Раней ставяцца халодныя закускі — ікра, рыбныя вырабы, розныя салаты, вяндліна і іншае. «Звязда». // Усякая агароднінная прыправа да мясной стравы.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
лапа́тка, ‑і, ДМ ‑тцы; Р мн. ‑так; ж.
1. Памянш. да лапата; невялікая лапата. Трымаючы ў руках лапатку са збожжам, [Васіль] .. азірнуўся. Мележ. Яшчэ выняць некалькі лапатак зямлі — і залатая шабля апынецца ў іхніх руках. Лынькоў.
2. Тое, што і лопасць (у 2 знач.). Лапаткі турбіны.
3. Плоская шырокая косць трохвугольнай формы ў складзе плечавога пояса чалавека і хрыбетных жывёл. Андрэй і Гарась ляжалі на жыватах, падпёршы галовы рукамі, і ў абодвух вытыркаліся лапаткі. Каваль. Вось-вось гатоў .. [Чоран] збіць Лысага і распісаць яму рогам бок каля .. лапаткі. Колас. // Плечавая частка мясной тушы. Лапатка бараніны.
4. Плоскі няспелы стручок гароху ці другой бабовай расліны.
•••
Ва ўсе лапаткі — вельмі хутка, з усіх сіл (бегчы, ехаць, ляцець і г. д.). Лот між тым ва ўсе лапаткі Прэ, адно мільгаюць пяткі. Крапіва.
Класці на абедзве лапаткі гл. класці.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
перайсці́ сов.
1. в разн. знач. перейти́;
п. ву́ліцу — перейти́ у́лицу;
п. ў другі́ пако́й — перейти́ в другу́ю ко́мнату;
п. да друго́й тэ́мы — перейти́ к друго́й те́ме;
п. на другі́ курс — перейти́ на второ́й курс;
у кастры́чніку 1917 го́да ўла́да перайшла́ ў ру́кі працо́ўных — ист. в октябре́ 1917 го́да власть перешла́ в ру́ки трудя́щихся;
у белару́скую мо́ву перайшло́ мно́га слоў з ру́скай мо́вы — в белору́сский язы́к перешло́ мно́го слов из ру́сского языка́;
п. на бок праці́ўніка — перейти́ на сто́рону проти́вника;
во́йскі перайшлі́ ў наступле́нне — войска́ перешли́ в наступле́ние;
п. з мясно́й е́жы на мало́чную — перейти́ с мясно́й пи́щи на моло́чную;
2.: няха́й лепш маё пяро́йдзе лу́чше я свои́м поступлю́сь;
◊ п. даро́гу — (каму) перейти́ доро́гу (кому);
п. Рубіко́н — перейти́ Руби́кон
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
рад I м., в разн. знач. рад;
сядзе́ць у другі́м ра́дзе — сиде́ть во второ́м ряду́;
на градзе́ расло́ пяць радо́ў мо́рквы — на гряде́ росло́ пять рядо́в морко́ви;
самкну́ць рады́ — воен. сомкну́ть ряды́;
у рада́х а́рміі — в ряда́х а́рмии;
р. акалі́чнасцей — ряд обстоя́тельств;
гандлёвыя рады́ — торго́вые ряды́;
мясны́ рад — мясно́й ряд;
◊ у пе́ршых ~да́х — в пе́рвых ряда́х;
гады́ ў рады́ — в ко́и-то ве́ки
рад II прил., в знач. сказ. рад;
ве́льмі р. — о́чень рад;
◊ р. стара́цца! — рад стара́ться!;
р. не р. — рад (и́ли) не рад;
р. вас ба́чыць — рад вас ви́деть;
(і) сам не р. — (и) сам не рад;
жыццю́ не р. — жи́зни не рад;
чым бага́ты, тым і ра́ды — погов. чем бога́ты, тем и ра́ды;
хто дабру́ не р. — погов. кто добру́ не рад;
ра́да б душа́ ў рай, ды грахі́ не пуска́юць — посл. рад бы в рай, да грехи́ не пуска́ют
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)